ପ୍ରଥମ ପ୍ରେମିକା

ଡାରୱିନଙ୍କ କଥାକୁ ଭିନେ ପ୍ରକାରେ ଚିନ୍ତାକଲେ ଅନନ୍ତ(ଛଦ୍ମନାମ)। ଗଛରେ ରହୁଥିବା ମଣିଷ ଗଛରୁ ଓହ୍ଲେଇଲା। ସେ ମାଙ୍କଡ଼ରୁ ମଣିଷ ହୋଇଗଲା ବୋଲି ତଳକୁ ଆସିଲା ତାହା ନୁହେଁ। ସେ ପ୍ରେମ କଲାବୋଲି ହିଁ ତଳକୁ ଆସିଲା। ପ୍ରେମିକା ମାଟିରେ ରହେ ଓ ପ୍ରେମିକ ଗଛରେ।
ମାଟି ଓ ଗଛଡ଼ାଳର ସମ୍ପର୍କ ପ୍ରତିବନ୍ଧିତ ଥିଲା ବୋଲି ନୁହେଁ; ମାଟିର ଝିଅକୁ ପ୍ରେମକଲା ବୋଲି ତାକୁ ଗଛର ପୃଥିବୀରୁ ନିର୍ବାସିତ କରାଗଲା।
ସେ ହେଉଛନ୍ତି ପୃଥିବୀର ପ୍ରଥମ ପ୍ରେମିକା ଯିଏ ଗୋଟିଏ ଭିନେ ପୃଥିବୀରୁ ପ୍ରେମିକକୁ ଓଟାରି ଆଣିଛନ୍ତି। ତ୍ୟାଗ, ଅପହରଣ କି ପ୍ରେମ ଯାହା ବି କୁହାଯାଉ; ସେ ହେଉଛନ୍ତି ପୃଥିବୀର ପ୍ରଥମ ପ୍ରେମିକା।
ସେହି ପ୍ରଥମ ପ୍ରେମିକାର ଚିତ୍ର ଆଙ୍କିବେ ଅନନ୍ତ। ସେ ଚିତ୍ର କିପରି ହେବ? ପ୍ରେମିକାର ଚିତ୍ର ପରିକଳ୍ପନା ତାଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ଅସ୍ତିତ୍ଵ ସମେତ ଗୋଟିଏ ଗହ୍ଵରକୁ ନେଇଗଲା। ନିଜର ଚିନ୍ତାକୁ ସେ ପ୍ରଥମେ ନିଜର ପ୍ରେମିକାଙ୍କୁ କହିଲେ। ସହଜରେ ସେ ପ୍ରେମିକା ତେଣୁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଆସିଲା ନିଶ୍ଚିତ ମୋ ଆଖିରେ ତୁମେ ସେ ଆକର୍ଷଣ କ୍ଷଣିକ ପାଇଁ ବି ଦେଖିଥିବ; ସେ ମୁହୂର୍ତ୍ତକୁ ମନେ ପକାଅ। ଚିତ୍ର ହୋଇଯିବ।
ସୁନ୍ଦର ପ୍ରସ୍ତାବ !
ଚିତ୍ର କରିବାରେ ସେ ଅସମର୍ଥ ରହିଲେ। ପ୍ରେମିକାର ପ୍ରୋତ୍ସାହନ କ୍ରମେ କ୍ରମେ ସନ୍ଦେହ ହୋଇଗଲା ସିନା ଅନନ୍ତ ସେ ଆଖି ହଳକ ପାଇଲେ ନାହିଁ। ଏ ମଣିଷ ସତରେ ମତେ ପ୍ରେମ କରେଟି? ନା ଶରୀରର କେଉଁ ଲାସ୍ୟ ଦେଖି ତୃଷ୍ଣା ମେଣ୍ଟାଉଛି? କି ନିଜ ସାମର୍ଥ୍ୟ ବାହାରେ କଳ୍ପନାଟିଏ କରି ପକାଇଛି?
କ୍ରମେ ସେ ଆହୁରି ଭାବୁକ ହୋଇଗଲେ। ସେ ପ୍ରେମିକାର ଅନ୍ୱେଷଣରେ ବାହାରିଲେ। ଯାହାଙ୍କୁ ସେ ଚିତ୍ରରେ ଓହ୍ଲେଇବେ। କେବେକେବେ ଦିକଵଳୟକୁ ଅନେକ ସମୟ ଦେଖନ୍ତି। ଆକାଶକୁ କାନଭାସ କରି ଅନେକ ଆଖି ଖଞ୍ଜନ୍ତି।
ଦିନେ ଜଣେ ପ୍ରକ୍ଷାତ ନର୍ତ୍ତକୀଙ୍କ ନିକଟକୁ ଗଲେ। ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଲେ ସେ ଏକା ତାଙ୍କ ନୃତ୍ୟ ଦେଖିବେ। ଚିତ୍ର’ କଥା ଶୁଣି ନର୍ତ୍ତକୀ ସମ୍ମତ ହେଲେ। ଦିନଧାର୍ଯ୍ୟ ହେଲା। ଦିନଟି ନିର୍ତ୍ତକୀଙ୍କ ପାଇଁ ବି ପରୀକ୍ଷାର ଦିନ ଥିଲା। ନୃତ୍ୟରେ ସେ ପ୍ରଥମ ପ୍ରେମିକାର ଲାସ୍ୟ ଆଣି ପାରୁଛନ୍ତି ନା ନାହିଁ? ଅନନ୍ତ କିମ୍ଵା ନର୍ତ୍ତକୀଙ୍କ ପ୍ରତିଭା ପ୍ରତି କାହାରି ସନ୍ଦେହ ନ ଥିଲା। ଚିତ୍ରଟି ହୋଇ ପାରିଲା ନାହିଁ।
ଦୁହିଙ୍କ ମନରେ ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ ଅନେକ ଉତ୍ତର ବି। ନିଶ୍ଚିତ ସେ ଶେଷ ନିର୍ତ୍ତକୀ ନୁହନ୍ତି। ଏହା ବି ହୋଇପାରେ ଅନନ୍ତ ଧୃଷ୍ଟତା କରୁଥାଇ ପାରନ୍ତି କିଛି ରଙ୍ଗର ଛିଟା ଭିତରେ ସେ ଏତେବଡ଼ ଦିବ୍ୟତାକୁ କଏଦ କରିଦେବେ?
ଦିନେ ମେହେଫିଲର ସମାପନ ପ୍ରଶ୍ନ ଥିଲା – ଚିତ୍ର ବିଷୟରେ ପଚାରିଲେ ନି ଜେ’
ସେ ପ୍ରଥମ ପ୍ରେମିକ ତାର ପୃଥିବୀ ଛାଡ଼ିଦେଇ ଥିଲେ।
ଆପଣ ନିଜ ପୃଥିବୀରେ ଅଛନ୍ତି ଅର୍ଥାତ୍ ଚିତ୍ର ଏବେ ବି ପୁରା ହୋଇନାହିଁ।

ଛେ…ଛେରଛେରା

ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦା ମରିଯିବାଟା ପାଞ୍ଚବର୍ଷ ପୁରିବ। ଚାରିଫୁଟ ତିନିଇଞ୍ଚର ମଣିଷଟିର ସେତିକି ହିଁ ଇତିହାସ, ଯେତିକି ତାଙ୍କର ଉଚ୍ଚତା। ତାଙ୍କର ବୟସ ଅନୁମାନ କଲେ ଗୋଟିଏ ଉପାକ୍ଷାନ ହେବ।
ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦାଙ୍କ ବୟସ
ପଡ଼ୋଶୀ ଗଣାର ଦଦା କହେ ତିନ ତିନଟା ସରପଞ୍ଚ ଗଲେ ନା’ରେ ବାବୁ ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦାକେ ଷାଠେ(୬୦ ବର୍ଷ) ନେଇ ପୁରି ପାରୁଛେ! ସରକାରଙ୍କ ସିନିଅର ସିଟିଜନ ପ୍ରଥା ନଥିଲେ ଗଣାର ଦଦା ଏ ବୟସ ମାପକ ଯନ୍ତ୍ର ବ୍ୟବହାର କରି ପାରିନଥାନ୍ତା ଏକଥା ଭିନ୍ନ ତା’ର ବୟସକୁ ପୁଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ନିଜେ ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦା କହେ; ସେ ମଲିର ମୁନୁଷ ଧୁରବକେ ଲେମର(ୱ।ର୍ଡ଼ମେମ୍ବର) କଲୁଁ(ବିନା ପ୍ରତିଦ୍ଵନ୍ଦିତାରେ)। ତାର ଦୁଇ ବଛର ଉତାରୁ ମହାଜନର କରପା ଜୁଗଲାବେଲେ ହିପାସ କଲୁଁ ରେ ବାବୁ ! କାନ୍ତ ଚୋର କେ ଜେନ ବଛରେ ଜହଲ ହେଲା ସେ ମାସେ ମକେ ଷାଠେ ପୁରବା କେ ସାଢ଼େ ତିନ ମାସ ବାକି ଥିଲା।
ତିନୋଟି ସରପଞ୍ଚଙ୍କ ରାଜୁତି ପରେ ବି ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦା ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ ଭତ୍ତା ପାଇନାହାନ୍ତି। ତାଙ୍କୁ ଧରି ବ୍ଲକ ହେଡ଼କ୍ଵାଟର ଗଲି, ବିଡ଼ିଓ ଦୁଃଖ ଶୁଣିଲେ ଓ ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦାଙ୍କ ଭତ୍ତା କରିଦେଲେ। ଭତ୍ତାର ବର୍ଷ ତାରିଖ ମାପ କରି ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦାଙ୍କ ଜିରୋବେଲେନ୍ସ ଖାତାରେ ଛତିଶ-ଶହ ଟଙ୍କା ପକେଇ ବି ଦେଲେ।
ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦା ଖୁସି ହୋଇଗଲା। ଆମକୁ ମଦ-ପିଆ ଦୁଇଶହ ଟଙ୍କା ଦେଲା। ଗୋଟେ ବଧିଆ ଗଞ୍ଜା ଧରି ନିଜେ ବି ଆସିଥିଲା ଆମ ସହ ମଦ ପିଇବାକୁ।
ଆନନ୍ଦ ହୋଇ କୌତୁକ କଲେ ବୟୋଜ୍ୟେଷ୍ଠ କେତେଜଣ। ଆଏଜ ଯାକ ଅନ୍ଧାରୁ କେ ଷାଠେ ପୁରଲା ହୋ! ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ବିଷୟ ଏହା ଜେ ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦା ଗଉଡ଼ ଜାତିର ଲୋକ ହୋଇଥିବାରୁ ବୟୋଜ୍ୟେଷ୍ଠଙ୍କ ଆନନ୍ଦମୟ କୌତୁକରେ ରସ ଥିଲା।
ଇତିହାସ
ତିନି ଭାଇ ବିଚାର କଲେ କାହାକୁ ରଜା କରିବା? ବଡ଼ଭାଇ କହିଲା, ଦେଖ ବାବୁ ! ହଲ ହଲିଆ, ଦେ’ଦେବତା, ଗାଁ ଭୂଇଁ ନାନା କଥା ମୁଇଁ ରଜା ହେଲେ ଇସବୁ ସଁକଲିବା କିଏ? ଦେଖରେ ମଝିଆଁ! ତୁଇ ସେ ଦେଖ ନା !
ଦେଖ ଦଦା ତୋ’ର, ଗାଁଭୂଇଁର ହିସାବ କିତାବ କିଏ ରଖବା? ଇ ସାନ! ଛୁଟା ଭାଇ ଗୁଟେ। ଇତା କେ ରଜା କରୁ ଜେ ହସି ଖେଲିକରି ଭାଇ ଗୁଟେ ରହେବା !
ସେହି ସାନ ଭାଇର ରାଜ୍ୟରେ ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦାଙ୍କ ଜନ୍ମ। ତାଙ୍କ ବାପା ଗାଁ ନରିହା। ନରିହା ଅର୍ଥ ଦେବୀପୂଜା ସହ ଗାଁ ପ୍ରଜାଙ୍କ ସାମାଜିକ ଉତ୍ସବରେ ପାଣି ଦେବେ। ଏଥିପାଇଁ ନିଷ୍କର ଜମି ଖଞ୍ଜା ହୋଇଛି।
ବଡ଼ ମକାର ବେଳକୁ ମହାଜନ ପାଖୁ ଚାଉଳ ଓ ଟଙ୍କା ଆଣିଲେ। ସେତେବେଳକୁ ବଡ଼ ଭାଇ ମାଇଧରା(ଜୁଆନ) ହୋଇ ସାରିଥାଏ। ଦିନେ ମହାଜନ ହିସାବ କଲା। ଛଅ ଏକର ଜମି ତାଙ୍କ ଭାଗେ ବଞ୍ଚିଲା।
ବଡ଼ଭାଇ ବାହାହେଲା ଓ ଚାଷ ସମ୍ଭାଳିଲା। ସେ କଣ କରିବ ?
ହଳ ନେବ, ଘାସ ବାଛିବ। ଜମି ର ହଲିଆଭୁତି ଜଗିବ।
ପଠାନ ବୁଢା ଭାଗବତ ଟୁଙ୍ଗିର ସଭାପତି ହେଲା ବଛରେ ସାନ ହଜୁରସଙ୍ଗେ ମିଶି ନାଟ ଶିଖାଇଲେ। ଲକ୍ଷ୍ମୀସୁଆଙ୍ଗ କଲେ। ଚରିତ୍ର ବଛା ହେବେ।
ବଳରାମ ପାଇଁ ବୈଷ୍ଣବ କକା, ଭିଣୋଇ ଘରେ ରହି ଚାଷ ସମ୍ଭାଲୁଥିବା କୈଶିକ ମାମୁଁ ଓ ଗିରଧାରି ଗଣାର ବଡ଼ପୁଅ ଭରତ।
ବୈଷ୍ଣବ କକାର ଗୋଟିଏ ଡାକରେ ଗାଁର ଜୁଆନମାନେ ବି ଚୁପ ହୁଅନ୍ତି ତେଣୁ ତାକୁ ବଳରାମ ପାଠ ପାଇଁ ଯୋଗ୍ୟ କରାହୁଏ। ଶେଷରେ ସାନହଜୁର ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦାଙ୍କୁ ବାଛନ୍ତି ତୁ ପାଲିଆ ଧରିବୁ।
ଯେଉଁ କଳାକାର ବର୍ଣ୍ଣବୋଧ ପଢ଼ି ଜାଣିବ ନାହିଁ ତାକୁ ପାଠପଢ଼ା ହେବ ଟୁଙ୍ଗିରେ। ସିଲଟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ବି ଅଛି, ଅକ୍ଷର ଲେଖିବେ। ମାତ୍ରା ବୁଲେଇବେ। ବର୍ଣ୍ଣବୋଧ ପଢ଼ି ପାରିଲେ ତାଙ୍କ ଯୋଗ୍ୟତା ପ୍ରମାଣିତ ହେବ।
କୃଷ୍ଣ ହୁଅନ୍ତୁ କି ବଳରାମ ନିଜ ନିଜ ପାଠ ଅଭ୍ୟାସ କରିବେ କିନ୍ତୁ ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦା ଦୁଆରିଠୁ ବଳରାମ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସବୁ ପାଠ ମନେ ରଖିବେ। ଏଣୁ ତାଙ୍କ କାଟତି ଗାଁରେ ବେଶ୍ ବଢିଯାଏ। ମାଁ ଭଉଣୀ ବି ତାଙ୍କ ସହ ଭଲମନ୍ଦ କଥା ହୁଅନ୍ତି।
ତିନିକୋଶ ଦୂର ପଙ୍ଗନିଆପାଲିରେ ନାଟକ ହେବ। ହଜୁର କହିଛନ୍ତି ଯିବାକୁ। ଗାଈଙ୍କୁ ଗୁହାଳରେ ବାନ୍ଧି ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦା ଯାଉଛନ୍ତି ପାଖ ଗାଁ ଟିକୁନଗଛର ଦେବତା ବାଟ ଓଗାଳିଲା। ଦେଖ ମାଁ ! ହଜୁରର ଆଦେଶ ଅଛେ ! ପହେଲା ତାଙ୍କର ଆଦେଶ ପୁରା କରିସାରଲେ ଦୁଇ ମତେ ଖାଇ ପାରବୁ! ନେହେଲେ ନାଇ । ଟିକୁନଗଛର ଦେବୀ ବାଟ ଛାଡ଼ି ଦିଅନ୍ତି। ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦାଙ୍କୁ।
ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦା କେବେକେବେ ଗମ୍ଭିର ଓ କେତେବେଳେ କୌତୁକ ଚରିତ୍ର ଜଣେ। ତାଙ୍କର ବିଶେଷ ଇତିହାସ ନାହିଁ। ଗାଁକୁ ଟ୍ରାକ୍ଟର ଆସିଲା ପରେ କେମିତି କେଜାଣି ଗାଈଗୋରୁ ଧିରେ ଧିରେ ବୋଝ ଲାଗିଲେ। ପୁତୁରା ଦୁଇଜଣ ଯେଉଁ ବର୍ଷ ବମ୍ବେ ଗଲେ ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦା ଦୁଇଟି ବଳଦ ଚରଉଥାନ୍ତି। ଗୋଟିଏ ବଳଦ ମରିଗଲା ପରେ ଆରଟିକୁ ବଡ଼ଭାଇ ବିକିଦେଲେ। ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦାଙ୍କ କାମ ନାହିଁ ଚାଷ ପରେ। ଟୁଙ୍ଗିରେ ପୁରାଣ ପଢ଼ା ଛଡ଼ା ନାଟକ କଥା ସମ୍ଭବ ହୁଏ ନାହିଁ।
ପୁତୁରା ମାନେ ବମ୍ବେ ଗଲାବେଳେ ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦାଙ୍କୁ ମୁଣ୍ଡିଆ ମାରି ଆସନ୍ତି। ଫେରିଲା ବେଳେ କୁର୍ତ୍ତା, ସ୍ୱେଟର ଟୁପି ଆଣି ଦେଉଥିବା ପୁଅଙ୍କ ହାତରେ ଟଙ୍କା କୋଡ଼ିଏ ଦେଇପାରୁ ନଥିବା ଅସହାୟତା ତାଙ୍କୁ ଭିନ୍ନକ୍ଷମ ହେଇଥିବାର ହେତୁ କରାଏ। କେବେ କେବେ ମଦ ପିଇଲେ ଅସହାୟ ପଣ ତାଙ୍କୁ ଆବୋରି ପକାଏ। ସେ ଗୀତ ଗାଆନ୍ତି। କେବେ ଲକ୍ଷ୍ମୀସୁଆଙ୍ଗ ତ କେବେ ହାରାବତୀ ହରଣ; କେବେ କିଚକବଧ ତ କେବେ ସୁଭଦ୍ରା ପରିଣୟ।
ଖାଇ ସାରି ହାଣ୍ଡି ମାଜିଲା ବେଳେ ମାଁ ବୋହୁ ମାନେ ଦଦାଙ୍କ ଗୀତକୁ କାନାନ୍ତି। କେବେ କେବେ ଦଦାଙ୍କୁ ଡାକି ଗୀତ ଗାଇକରାନ୍ତି, ମଦପିଆ ବି ଦିଅନ୍ତି।
ଦଦା ଶୁଣନ୍ତି ଭିନ୍ନକ୍ଷମ ହୁଅ ଅବା ଷାଠିଏ ବର୍ଷର ହୁଅ ତୁମକୁ ସରକାର ଭତ୍ତା ଦେବ। ସେ ଯେହେତୁ ବାଙ୍ଗରା ତେଣୁ ଭିନ୍ନକ୍ଷମ ତାଲିକାରେ ତାଙ୍କ ନାମ ଅଯୋଗ୍ୟ ହୁଏ। ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦା ବ୍ୟଙ୍ଗ କରନ୍ତି, ସରକାର ହଲନଙ୍ଗଲ କେ ଫାଇନ ପକାତା କି ନାଇ! ମୁଇଁ ବିକଲାଙ୍ଗ ନାଇସେ ବଏଲେ ହଲ କେନ୍ତା ଧରି ନାଇ ପାରବାର ?
ଏହା ପରେ ଷାଠିଏ ବର୍ଷକୁ ଅପେକ୍ଷା ଥିଲା। ତିନୋଟି ସରପଞ୍ଚ ଗଲାପରେ ସେ ଭତ୍ତା ପାଇଲେ। ମରି ଯାଉଥିବା ମନକୁ ବୁଝେଇଲେ। ପୁତୁରା ଦୁହିଙ୍କୁ ନହେଲେ ବି ନାତି ନାତୁଣୀ ହାତକୁ ଦୁଇ ପଇସା ଦେଇ ତାଙ୍କ ମୁହଁର ଖୁସି ଦେଖି ପାରିବେ।
ଛେ ଛେରଛେରା
ନିହାତି ସମ୍ଭ୍ରମତାର ସହ ଦଦା ନିମନ୍ତ୍ରଣ କଲେ ପୁଷପୁନି ଦିନ ତାଙ୍କ ବାଲ୍ୟ ବନ୍ଧୁ କପିଲ ଦାଦିଙ୍କ ଲେରକୁ। ଜୁଆନ ଦିନରୁ ସମସ୍ତ ବନ୍ଧୁ ପୁଷପୁନି ଦିନ ଭେଟନ୍ତି। ଏହିଦିନ ପାଇଁ ପାଖ ଗାଁର ମାଝୀବୁଢ଼ା ନିଜେ ମଦ ରାନ୍ଧି ଆଣିବ, କପିଲ ଦାଦିଙ୍କ ପାଖେ ଛେଲି ରଖା ଦେଇଛନ୍ତି ସମସ୍ତ ବନ୍ଧୁ; ଏ ଦିନ ଗୋଟିଏ ଛେଲି ତାଙ୍କର।
ପୁଷପୁନୀ ଦିନ ଉପହାର ଦିଆନିଆ ହୁଏ ଶସ୍ଯ, ଟଙ୍କା, କପଡ଼ା ଯାହାକୁ ଯେମିତି ଖୁସି ଲାଗିଲା। ଛୁଆମାନେ ଦଳହୋଇ ଘରଘର ଛେରଛେରା ମାଗିଥାନ୍ତି। ଧାନ ମୁଠେ ସହ କିଛି ପଇସା ବି ଦେଇଥାନ୍ତି।
ଏହିଦିନ ତମାମ ବର୍ଷର ହିସାବ କିତାବ ହୁଏ। ଏହାପରେ ନୂଆବର୍ଷର ହିସାବ ଓ ସଂଘର୍ଷ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ। ଦଦାଙ୍କ ସହ ତାଙ୍କ ବନ୍ଧୁ ଆଠଦଶ ମିଶନ୍ତି। ସୁଖଦୁଃଖ ନାନା କଥା।
ସେଙ୍ଗା(ଶିଝା ଚଣା), ଶିଝାମଡ଼ା, କିଛି ପିଠା, ଯିଏ ଯାହା ପାଇଲା ଧରି ଆସନ୍ତି। ମୋ ଛଡ଼ା ସମସ୍ତେ ସିଆନ ତାଙ୍କ ଅନୁଷ୍ଠାନରେ। ଏତେବଡ଼ ଆୟୋଜନରେ କାହାକୁ କଷ୍ଟ ହୁଏନାହିଁ। ଆରାମରେ ଅନୁଷ୍ଠାନ ସମ୍ପନ୍ନ ହୁଏ। ଲେର କୁଡ଼ିଆ ସନ୍ନିକଟ ଖଲାରେ ପୁଆଲ ବିଛା ହୁଏ। ଯିଏ ଯାହାର କାମ କରୁଥାନ୍ତି ସଭା ବି ଚାଲୁଥାଏ। ସମସ୍ତ ଉପସ୍ଥିତଙ୍କ ଘରକୁ ମାଂସ ଓ ରକ୍ତିଭଜା ପହଞ୍ଚା ହୁଏ।  ସୁଖଦୁଃଖ ହେଉ ହେଉ କାମ କେମିତି ଉସରି ଆସୁଥାଏ ଜଣାପଡୁ ନଥାଏ।
ସମସ୍ତେ ନିଜ ପରିବାରର କଥା ହୁଅନ୍ତି, ସୁଖଦୁଃଖ କହନ୍ତି। ସମସ୍ୟା ବି କହନ୍ତି ସମାଧାନ ବି ଖୋଜନ୍ତି। ରନ୍ଧା ସରି ଆସିଲା ବେଳକୁ ସଭାର ପ୍ରାଥମିକ ପର୍ବ ସରିଯାଏ।
କେତେବେଳେ ସେଙ୍ଗା, କେତେବେଳେ ମଡ଼ା ତ କେତେବେଳେ ମୁଢି କି ଚିନାବାଦାମ ଖାଇ ବସିଥାଏ। କଥା ହେଉ ହେଉ ମୁଁ ବି ତାଙ୍କର ଅଂଶଟିଏ ହୋଇ ଆସୁଥାଏ।
ରଣାବବା ଆଣିଥିବା ମାଟି ଗ୍ଳାସରେ ମାଝୀବୁଢାର ରନ୍ଧାମଦ ଢାଳିବା ପୂର୍ବରୁ କପିଲ ଦାଦି ତର୍ପି ଦେଲେ। ସମସ୍ତେ ନିଜ ନିଜ ପରିବାର ପୁଅନାତିଙ୍କ କଥା ହେଉଥାନ୍ତି। ଜୋଇଁ ସମୁଦି ଘରର କଥା। ଗୁହାଲ ପଢ଼ାଠୁ ନାତିନାତୁଣୀଙ୍କ ପାଠପଢ଼ା କଥା। ରଜାଠୁ ସରକାରଙ୍କ କଥା।
ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦା ଏଠାରେ ଚୁପ ରହେ। ନିଜେ ତିଆରିଥିବା ପୃଥିବୀଟିଏ ତାର ନାହିଁ। ମାଁ ବାପାଙ୍କ ଅନ୍ତେ ତେଲଲୁଣର ସମୁଦ୍ରରେ ତାର ଡଙ୍ଗାଟି ଖାଁ ଖାଁ।
-ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦା!
– ଓ ଭାଇ!
-ସମକର କଥା ଶୁନୁଛୁଁ ତମେ ଖାଲି ପାଲିଆ ଧରୁଛ ଜେ !
-କାଣା କହେମି ଭାଇ! ସଭେ କହୁଛନ୍ ଶୁନୁଛେଁ। ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ବିଧି କାହାଣୀ ଖଞ୍ଜିଛି, ତାଙ୍କ ବେଳକୁ ହାତ ଶୂନ୍ୟ କରି ପଠେଇଛି ସଂସାରକୁ। ଏମିତି ଶୂନ୍ୟଯେ ସେ ହିଁ ଶେଷ ଲୋକ ତାଙ୍କ ପୃଥିବୀର।
– ତମେ ବି କହ ଆମ ବାଇ(ବଡ଼ଭଉଣୀ)ର କଥା।
ମୋର ଅନୁରୋଧକୁ ବିରୋଧ କରିବାର ପ୍ରଥମ ଲୋକ ଥିଲେ ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦା। ଅନ୍ୟମାନେ ବି ବିରୋଧ କଲେ ଯେମିତି ମୁଁ ଦଦାଙ୍କୁ ଅପମାନ କରିଛି। ମାଝୀ ବୁଢ଼ା କଥାକୁ ସଲଖେଇ ଆଣି ମୋର ପ୍ରଶ୍ନର ସମର୍ଥନରେ ଗୋଟିଏ ଜନମତ ତିଆରିଲେ।
ଝୁପଝୁପ ପ୍ରାଥମିକ ନିଶାରେ ଦଦା ଲାଜିଲେ ଟିକେ।  ରଣାବବା କହିଲେ, ସଗରିଆ ପିଲା ଠିକ କହୁଛେ! ଦେଖୁଛ କି ନାଇ ବୁଢା ମୁଲକି ମାରୁଛେ କେନ୍ତା!
ହସିଲୁ ସମସ୍ତେ।
ବଡ଼ ମକାର ର ଦିନ ! ମାଏଟମାତା ଅସହାୟ ପଡ଼ିଛି। ଦାଦିବୁଢ଼ା ଭୀମା ଜଳ ବୁନ୍ଦାଏ ହେଲା ନାହିଁ। ମାଟିକୁ ବଇରି କଲା ନା ମଣିଷକୁ କେହି ବୁଝିବା ଆଗରୁ ଭୋକ-ରାଁଡ଼ୀ ଘର ଘର ଯାଇ ନାଚିଲା। ଗାଁ ଦାଣ୍ଡରେ ନାଚିଲା। ଅସମ୍ଭାଳ ହେଲା ଭୋକ। ବାପା ନରିହା ଜାଗିରିର ପଟ୍ଟାପାର୍ଚ୍ଚା ନେଇ ମହାଜନ ଘରକୁ ଗଲା। ପଚାଶ ଟଙ୍କା ମାଗିଲା। ମହାଜନ କୋଡ଼ିଏ ଟଙ୍କାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ତରିଶ ଟଙ୍କାରେ କଥା ଛିଣ୍ଡେଇଲା। ଯେଉଁ ଜମି ଫେରି ପାଇବାକୁ ତାଙ୍କୁ ଦଶବର୍ଷ ଲାଗିଗଲା। ତଥାପିବି ଅଧାରୁ ସାମାନ୍ୟ ଅଧିକ ମହାଜନ ପାଖେ ରହିଗଲା।
ତିରିଶ ଟଙ୍କାରୁ ପାଞ୍ଚଟି ଧାନଖେଡ଼ ଟଙ୍କା ଅଣ୍ଟା ଡୋର ମୁଣିରେ ଭରି ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦାଙ୍କ ଅଣ୍ଡାରେ ବାନ୍ଧି କରିଆ ପିନ୍ଧେଇ ଦେଲେ ବାପା। ଟଙ୍କାକୁ ନନା(ବାପାଙ୍କ ଭଉଣୀ) ଘରକୁ ପଠେଇଲେ।
ବକ୍ତାବର ଜଙ୍ଗଲ ଡେଇଁ ଡାକେ ବାଟ ଚାଲିଲେ ନନା ଘର ଗାଁ। ରାଜୁଡ଼ା ସମୟରେ ବକ୍ତାବର ସେଠ ଜଙ୍ଗଲ ଠିକା ନେଇଥିଲେ କେଉଁ ଦୂର ରାଇଜରୁ ଆସି। ଲୋକଙ୍କ ସଙ୍ଗେ ଏମିତି ମିଶିଗଲେ ଯେ ପୋଡ଼ଖାଇ ଜଙ୍ଗଲକୁ ବକ୍ତାବର ଜଙ୍ଗଲ କହିଲେ ଲୋକ। ଜଙ୍ଗଲ ଭିତରେ ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦା କିଛି ଖାଇବା ଖୋଜିଲେ। ଗଛର ଦୂର ଡାଳରେ ଅଣାଲ(ମହୁଫେଣା) ଦେଖିଲେ। ତାକୁ ଝାରି ଶାଳପତ୍ରରେ ରଖିଲା ବେଳକୁ ଖରା ମୁଣ୍ଡ ଉପରକୁ ଆସିଥାଏ। ନନା ଘରକୁ ପହଞ୍ଚିଲେ। ଦଦାଙ୍କ ହାତରେ ଥିବା ଶାଳପତ୍ରର ପୁଡ଼ିଆକୁ ଝାମ୍ପି ନେଲା ଦେମତୀ ନନାଙ୍କ ଝିଅ। ଭୋକ ବିକଳରେ ଫେଣାକୁ ଖାଇ ଯାଉଥାଏ ଦେମତୀ; ମୁଗ୍ଧ ହେଇ ଦେଖୁଥାନ୍ତି ଦଦା। ଝିଅଟି ଉତୁରି ଆସୁଥାଏ  ଦଦାଙ୍କ ମନରେ। ରଚି ଯାଉଥାଏ ଦୋଳର ଫଗୁ ପରି ଶରୀର ଭିତରେ ଭିତରେ।
ସେଦିନୁ ଫି ରାତିରେ ଦେମତୀଙ୍କୁ ଭାବନ୍ତି ଦଦା। ସ୍ଵପ୍ନରେ ସ୍ଵପ୍ନରେ କେତେ ବଣ ପାହାଡ଼ ବୁଲନ୍ତି। ଘର ତିଆରି କରନ୍ତି ସଂସାର କରନ୍ତି। ବଡ଼ଦଦାକୁ ବାହା କରାନ୍ତି। ବାହାଘରକୁ ଦେମତୀ ବାଇ ବି ଆସନ୍ତି। ଖୁସିରେ ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦା ସବୁ କାମ କରୁଥାନ୍ତି। ଦିନେ ଏକାନ୍ତରେ ଦେମତୀ ବାଇଙ୍କ ଗାଲକୁ ଛୁଇଁବାର ସୁଯୋଗ ବି ପାଆନ୍ତି।
ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦା ଝୁପ୍ ନିଶାରେ ନିଜର ଅନ୍ତରର କଥା କହୁଥାନ୍ତି, ଜଣେ ତଲ୍ଲୀନ ଯୋଗୀ ଭଳି। ଆମେ ସମସ୍ତେ ଶୁଣଥାଉ ମୁଗ୍ଧ ହୋଇ। ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ସଖା ସୁଖଦ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ। କିଏ ଏକା ଢୋକରେ ଗ୍ଳାସ ସାରିଦେଲେ ତ କିଏ ଦଦାଙ୍କ କଥାରେ ରସି ଯାଇଥାଏ। କଥା ଶୁଣୁଶୁଣୁ ସମସ୍ତ ସଖା ଛଳଛଳ କାରୁଣ୍ୟରେ ନାବକେଲୀ ଦେଖୁଛନ୍ତି ଯେମିତି।
ସେଦିନ ବାଇଙ୍କ ଆଖି ବି ଛଳଛଳ ହୋଇ ଯାଇଥିଲା।
କିଛିବର୍ଷ ଗଲା
ଖବର ଆସିଲା ଦେମତୀ ବାଇକୁ ଦେଖି ଆସିଛନ୍ତି। ଆହୁରି ବି ଖବର ଆସିଲା ବାଇର ମନ ନାହିଁ।
ଘରଦେଖା ଯିବାର କିଛିମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାହା ପାଇଁ ଲାଗିଲେ ସେ ପୁଅ ଘର ଲୋକ। ଦେମତୀ ବାଇ ଅମଙ୍ଗ ହେଲେ। କିଛିଦିନ ପରେ ରୋଗରେ ପଡିଲେ ବାଇ। ମୁହଁ ଡୁମରିଆ ଦିଶିଲା। ଅଜଣା ରୋଗ, କେହି ଚିହ୍ନି ପାରିଲେ ନାହିଁ। କେତେ ବଇଦ-ଗୁନିଆଁ କଲେ।
କାଚ ଶିଶିରେ ମହୁ, ମାଁ ତିଆରି ଦେଇଥିବା ପିଠା ଧରି ଦଦା ଦେଖି ଗଲେ। ବାଇଶୁଖି କଲାକାଠ ହୋଇ ଯାଇଥାନ୍ତି। ମହୁତକ ପିଇଦେଲେ। ତମେ ଯେନ୍ତା ବି ହୁଅ ଧନ ତମର ସଙ୍ଗେ ଘର କରମି ଭାବୁଥିଲି। ବାଁଚମି ତ ଠିକ କଥା ଗୋ ନେଇ ହେଲେ ମକେ ଠକି ଦେଲା ବଲି ନାଇ ଦୁଷବ। ଇ କଥା ଆମର ମନେ ରହେଲା ଗୋ !
ଏକଥା କେହି ଜାଣି ନାହାନ୍ତି; ଦଦା ଦେଖି ଯାଇଥିବା ଦୁଇମାସ ପରେ ମରି ଯାଇଥିବା ବାଇ ଓ ଅନ୍ଧାରୁ ଦଦା ଛଡ଼ା।
ପରିବେଶ ଗମ୍ଭିର ହୋଇଗଲା। ହାଲକା କରିବାକୁ ରଣାବବା ଛେ…ଛେରଛେରା କହି ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଅଭିବାଦନ କରିବା ସହ ଛେରଛେରା ଗୀତ ଗାଇଲେ।

ଛେ…ଛେରଛେରା ସରକାର

ଛେ ଛେରଛେରା ସରକାର
ଆଜି ସଂଧ୍ୟା ୭.୨୯ ବେଳକୁ ଫୋନ ଆସିଲା। ଭାଇ ଜଣକ କର୍ଣ୍ଣାଟକର ଏକ ଇଟା ଭାଟିରେ କାମକରେ। ପାଖାପାଖି ୨୦୦ କି.ମି ଦୂର ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶରେ ପିଡ଼ିତ ତାର ପରିଜନଙ୍କ ଦୁଃଖ କହିଲା। ଦୁଇଘଣ୍ଟାର ପରିଶ୍ରମ ପରେ ନିମ୍ନ ଘଟଣା ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଲା।
କଳାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲା ମଦନପୁର-ରାମପୁର ନିକଟସ୍ଥ ଶିରପାଲି ଗାଁର ଭାଗିରଥି ଦାସ(୪୫), ରାଜୁ ଦାସ(୪୦), ଗୀତା ଦାସ(୧୮), ନଦୀ ଦାସ(୩୦), କୈଲାଶ ଦାସ(୪୫) ଏବଂ ବସନ୍ତ ଦାସ(୨୦) ତଥା ବରଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲା ପାଇକମାଲ ସହରର ମାହାରପଡ଼ାର ସୁବାସିନୀ ବରିହା(୨୫) ଏବଂ ତାଙ୍କ ୫୫ ବର୍ଷିଆ ମାଁ କୁମୁଦିନୀ ବରିହା, ଏପରି ଆଠଜଣ ଦାଦନ ଖଟିବା ପାଇଁ ବୁଦେଲ କଳାହାଣ୍ଡିର ଦଲାଲ କୁଲ ସର୍ଦ୍ଦାର ନିକଟରୁ ଅଗ୍ରିମ ନେଇ ଗତ ଡିସେମ୍ବର ମାସରେ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ଯାଇଥିଲେ।
ଚିତ୍ତୋର ଜିଲ୍ଲା ଅନ୍ତର୍ଗତ ପୁତୁର ନିକଟସ୍ଥ ଅପଲାଇଗୁଣ୍ଟାର ମୁରଲୀ ସେଠର ଇଟାଭାଟିରେ କାମ କଲେ। ଉପରୋକ୍ତ ଆଠ ଜଣଙ୍କୁ ୩୫ ହଜାର ଟଙ୍କା ଆଗ୍ରିମ ଓ କାରଖାନାରେ କାମ କରିବାକୁ କୁହାଯାଇ ଥିଲା। ମୁରଲୀ ସେଠ କାମ ତ ନୁହେଁ ପଶୁଠୁ ବି ହୀନ ଖଟେଇଲା। ସକାଳ ୬ଟାରୁ ଦିନ ଗୋଟାଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ। କାମକରି ଖାଇ ନଥିବେ ରାତି ଦଶରୁ ବାର’ଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଖଟେଇବ। ସେମାନେ ଖଟିବା ପାଇଁ ଯାଇଛନ୍ତି, ଖଟିବେ କିନ୍ତୁ ଖାଦ୍ୟାଭାବ ଓ ନିର୍ଯ୍ୟାତନା ତାଙ୍କୁ ଆତଙ୍କିତ କରିଦେଲା।
ସେଠ ରାତିରେ ଏ ପୁରୁଷ ପାଞ୍ଚଜଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣକୁ କବାଟ ଦେଇ ରଖେ। ଯେମିତି କେହି ଭାଟିରୁ ଲୁଚି ପଳେଇବେ ନାହିଁ। ଗତକାଲି ୧୫ ଜାନୁଆରୀ ଭାଗିରଥି ଦାସଙ୍କୁ ସେଠ କବାଟ କିଳି ରଖିଲା। ସମସ୍ତେ ଜାଣି ଜାଣିବି ଭାଟିରୁ ଲୁଚି ପଲେଇ ଆସିଲେ। ଭାଗିରଥି କହିଥିଲା ମୁଁ ଦୁଇଚାରି ଦିନ ମାଡ଼ ସହିବି କିନ୍ତୁ ତୁମେ ଘରକୁ ପହଞ୍ଚି ମତେ ମୁକୁଳେଇବ।
ସାତଜଣ ଲୁଚିକରି କେଉଁ ଏକ ଅପରିଚିତ ଥାନକୁ ଆସି ଲୋକଙ୍କୁ ଶରଣ ମାଗିଲେ। କପର୍ଦ୍ଦକଶୂନ୍ୟ ହୋଇ ସଞ୍ଚିଥିବା ଖାଦ୍ୟ ରାନ୍ଧି ଦୁଇଦିନ କାଟିଦେଲେଣି। ତାଙ୍କସହ ମୋର ଯୋଗାଯୋଗ ହେଲାପରେ ପୋଲିସ ନିକଟକୁ ଯିବାକୁ କହିଲି। ସେମାନେ ମନାକଲେ ଏଇଥିପାଇଁ ଜେ ସେଠ ପୋଲିସ ଆଣି ପିଟେଇବା ଧମକ ଦିଏ। ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଶାସନର ବିନା ସହାୟତାରେ ଉପରୋକ୍ତ ଦାଦନ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କୁ ଆଣିବା ସେତେଟା ସୁରକ୍ଷିତ ଜଣାପଡୁ ନାହିଁ।
ସାତଜଣ ଦାଦନ ପଳେଇଥିବା ଘଟଣା ଜାଣିବାପରେ ମାଲିକ ଭାଗିରଥିଙ୍କୁ ଅଟକ ରଖି ନିର୍ଯାତନା ଦେଉଥିବା ଖବର ଏବେ ଏବେ ପହଞ୍ଚିଛି। ଦୁଇ ଦିନର ନିର୍ଯ୍ୟାତନା କାରଣରୁ ଭାଗିରଥିଙ୍କୁ ତୁରନ୍ତ ଡାକ୍ତରୀ ଚିକିତ୍ସାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଅଛି।
ପ୍ରଶାସନ ଉପାକ୍ଷାନ
କଳାହାଣ୍ଡି କିମ୍ଵା ବରଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲା ପ୍ରଶାସନର ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକ ଖାତାରେ ନାତ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ନାମ ଅଛି ନା କୁଲ ସର୍ଦ୍ଦାରକୁ ଲାଇସନ୍ସ ଦିଆ ଯାଇଥିବା କଥା ଉଲ୍ଲେଖ ଅଛି। ପୋଲିସ ପ୍ରଶାସନର ମିଳିତ ନାଟକ ଦାଦନ-ଉଦ୍ଧାରରୁ ଉପର ଲିଖିତ ଆଠଜଣ ଅପହଞ୍ଚ ରହିଲେ। କେବଳ ଏମାନେ ନୁହନ୍ତି ଲକ୍ଷାଧିକ ଲୋକ ଅପହଞ୍ଚ ରହିଲେ। ସର୍ବାଧିକ ତିରିଶ ହଜାର ଦାଦନ ଯାଇଥିବା କଥା ଦାଦନ ପ୍ରବଣ ଜିଲ୍ଲାମାନେ ହିସାବ ଦିଅନ୍ତି। ଅଧିକ/ପ୍ରକୃତ ହିସାବ ଦେଲେ ସରକାରଙ୍କୁ ପ୍ରଶ୍ନ କରାଯାଇ ପାରେ। ତା’ହେଲେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ନିଶ୍ଚିତ କର୍ମନିଯୁକ୍ତି ଯୋଜନାରେ କାମ କରୁଛି କିଏ?
ଏହା ଏକ ସୁନିୟୋଜିତ ଖେଳ। ୧୯୯୧ ମସିହାରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପି.ଭି. ନରସିଂହ ରାଓ ଲୋକଙ୍କୁ ବର୍ଷକୁ ନିଶ୍ଚିତ କର୍ମନିଯୁକ୍ତିର ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ। ୨୩ ଅଗଷ୍ଟ, ୨୦୦୫ ଦିନ ଦେଶର ୬୨୫ ଜିଲ୍ଲା ଏବଂ ପରେ ୧ ଏପ୍ରିଲ, ୨୦୦୮ ଦିନ ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ଜାତୀୟ ଗ୍ରାମିଣ ନିଶ୍ଚିତ କର୍ମନିଯୁକ୍ତି ଯୋଜନା ଆଇନ ୨୦୦୫ ନାମରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଲା ଓ ପରେ ଏଥିରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ନାମ ଯୋଡ଼ାଗଲା। ଏହି ଆଇନ ବଳରେ ବାର୍ଷିକ ଜଣେ ୧୦୦ ଦିନର କାମ ପାଇ ପାରିବ। ଯଦି ସରକାର କାମ ଯୋଗାଇବାରେ ଅସମର୍ଥ ରହିବେ ତା ହେଲେ ଆବେଦନକାରୀ ଦୈନିକ ମଜୁରୀର ୫୦ ପ୍ରତିଶତ ସରକାରଙ୍କ ନିକଟରୁ ପାଇବ। ଅର୍ଥାତ୍ ଗୋଟିଏ ବର୍ଷ କାମ ନ କଲେ ମଧ୍ୟ ଦଲାଲ ହେଉଥିବା ଅଗ୍ରିମଠୁ ଅଧିକ ଟଙ୍କା ପାଇବ।
ତା’ହେଲେ ଦାଦନ ଯାଆନ୍ତି କାହିଁକି?
ନିଶ୍ଚିତ ଏହା ଏକ ଯକ୍ଷ ପ୍ରଶ୍ନ। Mgnrega ଆରମ୍ଭ ହେବା ପରେ ପରେ ଜେସିବି ନାମକ ଯନ୍ତ୍ର ଯାନଟିର ପ୍ରାବଲ୍ୟ ବଢିଗଲା। ଯିଏ କୃଷି ଓ ନିର୍ମାଣ ଉଭୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବେଶ୍ ଉପଯୋଗୀ। ଏହା ମାଟି ବି ଖୋଲିଥାଏ। ପ୍ରବାସରେ ଥିବା ଉପରୋକ୍ତ ଆଠଜଣ Mgnrega କାମ କରିଥିବେ ନିଶ୍ଚୟ। ସେମାନେ କାମକରି ବ୍ୟାଙ୍କ ଖତାରେ ଟଙ୍କା ବି ଉଠେଇ ଥିବେ। ଏହା ସମ୍ଭବ କାରଣ ୧୯୯୮ ମସିହାରେ ସେ ସମୟର କେବିକେ କମିଶନର ହୃଷିକେଶ ପଣ୍ଡା କେବିକେ ଜିଲ୍ଲାର ସମସ୍ତ ଜିଲ୍ଲାପାଳଙ୍କୁ ଲେଖିଥିବା ଚିଠିରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି କିପରି ଅସାଧୁ ବ୍ୟାଙ୍କ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ସହାୟତାରେ ମହାଜନମାନେ ଋଣ କାରବାର କରନ୍ତି। ବର୍ତ୍ତମାନର ଚିତ୍ର ଏହା ଯେ ଅଧିକାଂଶ ମହାଜନ ପଞ୍ଚାୟତ ରାଜନୀତିରେ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଜଡ଼ିତ। ଯଦି ଏମାନେ ପ୍ରତୀକ ହୁଅନ୍ତି ତା’ହେଲେ ଏମାନଙ୍କ କାମ ସବୁ ଜେସିବି କରିଥାଏ। ସରପଞ୍ଚ, ଚେୟାରମ୍ୟାନ, ଗାଁସାଥି, ଗ୍ରାମ ସହାୟକ ଅଧିକାଂଶ ଜେସିବିର ମାଲିକ। ଜେଇ ଆଦି କର୍ମଚାରୀ ମଧ୍ୟ ପ୍ରକାରାନ୍ତେ ମାଲିକ ହୋଇଥାନ୍ତି। ସୁତରାଂ ବ୍ଲକ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ସହ ଯେଉଁମାନେ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ସମ୍ପର୍କ ରଖିଥାନ୍ତି।
Mgnrega ବେପାର ରହସ୍ୟ ଏହା।
ପରବର୍ତ୍ତି ଉପାକ୍ଷାନ ଏହିପରି; ଜଣେ ପଥରିଆ(୩ଜଣ, ଶିଶୁଙ୍କୁ ଛାଡ଼ି। ଶିଶୁମାନେ ମଧ୍ୟ କାମ କରନ୍ତି) କୁ ଭାଟି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଞ୍ଚାଇବାକୁ ଏକ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଦିଅନ୍ତି। ଆଗ୍ରିମ ଆଦି ଲେଣଦେଣ କାରବାର ପରେ ବାକି ଲାଭ। ସର୍ବନିମ୍ନ ପାଞ୍ଚଲକ୍ଷ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ପାଇଁ କେତେ ଟଙ୍କା କାରବାର ହେଉଥିବ ହିସାବ କରାଯାଉ।
ପ୍ରଶାସନ ପାଇଁ ଦୁଇଟି ମାର୍ଗ ଉନ୍ମୁକ୍ତ ହୁଏ। କର୍ତ୍ତବ୍ଯ ଓ ଟଙ୍କା। କାହାର ଓଜନ ବେଶି ଏଥିରେ ସମୟ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ।
ତେଣୁ ଉପରୋକ୍ତ ଆଠଜଣ ଦାଦନ-ଉଦ୍ଧାରରୁ ଅପହଞ୍ଚ ରହି ଯାଆନ୍ତି।
ମାଡ୍ରାସ ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ସ୍ଵୀକାର କରିଛନ୍ତି, ରିହାତି ଚାଉଳ ଦେବା ଫଳରେ ଶ୍ରମିକ ଅଭାବ ଦେଖା ଦେଉଛି। ଶ୍ରମିକଙ୍କ ଏହି ଅଭାବ ପୁରା କରିବାକୁ ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବାକୁ ପଡୁଛି।
କଳାହାଣ୍ଡି, ବଲାଙ୍ଗିର, ସୋନପୁର, ବୌଦ୍ଧ, ନୂଆପଡ଼ା ଆଦି ଜିଲ୍ଲାରୁ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶକୁ ନଦୀବାଲି ଯାଏ। ଏହାର ଲାଭ ସରକାରୀ ଖାତାକୁ କେତେଯାଏ ତାହା ସରକାର ଜାଣିବେ। କିନ୍ତୁ ଦକ୍ଷିଣରାଜ୍ୟ ମାନଙ୍କରେ ନିର୍ମାଣର ମାତ୍ରାକୁ ଅନୁମାନ କରାଯାଉ!
ଅର୍ଥାତ ପରିସ୍ଥିତିକୁ ଦେଖିଲେ ଆଇନ ତଥା ବେଆଇନ ଦାଦନ ଅବଧାରିତ। ଏଥିରୁ ଲାଭ ନ ନେବା ନିଶ୍ଚିତ ମୁର୍ଖାମୀର କଥା।
ବ୍ୟବସାୟ ଏମିତି ଚାଲେ। ଏହି ଆଠଜଣ କେବଳ ବଞ୍ଚିବା ଅଛି ବୋଲି ଦାଦନ ଯାଆନ୍ତି; ବଞ୍ଚିବା ଅଛି ବୋଲି ଇଟା ଭାଟିରୁ ଲୁଚି ପଳେଇ ଆସନ୍ତି। ସମ୍ଭାବିତ ଓ ଅନାଗତ ଆତଙ୍କ ଭୟରେ ସେମାନେ ଏବେ ଶୋଇଛନ୍ତି ଠିକଣା ଓ ଭାଷା ଜାଣି ନଥିବା ଅପରିଚିତ ଲୋକଙ୍କ ଗହଣରେ।
ଉପସଂହାର
ସରକାର, ଆପଣଙ୍କ ତେଲ, ଚାଉଳ, ଘର, ଟଙ୍କା, ଯୋଜନା ଆଦିର ମହାବୃଷ୍ଟିକୁ ପଛକରି ଆଠଜଣ ଦାଦନ ବହୁତ କଷ୍ଟ ପାଇଲେଣି। ଆନ୍ଧ୍ର ମାନକଲେ ଆପଣ ହାତୀ ଘଉଡେଇ ଆଣନ୍ତି। କୋଟିଆ ଗାଁରେ ଛୁଆ ଜନ୍ମ ହେଲେ ଆନ୍ଧ୍ର ସରକାର ମାମୁଁଭାର ନେଇ ଆସନ୍ତି। ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଶାସନିକ ଲୋକ କୋରାପୁଟକୁ ବଣଭୋଜି କରି ଆସିଲେ ଆପଣଙ୍କ ରାଜ୍ୟର ଖବରକାଗଜ ଆନନ୍ଦରେ ଗୀତ ଗାଆନ୍ତି। ଆପଣଙ୍କ ଓ ତାଙ୍କ ନିବିଡ଼ ସମ୍ପର୍କ ବୋଲି ଆମେ ଜାଣୁ। ତେଣୁ ହେ ସରକାର ବାହାଦୁର ଆପଣ ଏମାନଙ୍କୁ ଉଦ୍ଧାର କରନ୍ତୁ। ଆପଣଙ୍କୁ ଲାଗିଥିବା ଦାଦନ ପାତକ ଲାଘବ ହେବ।
ବରଗଡ଼ ଓ କଳାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲାପାଳ ଦ୍ଵୟଙ୍କୁ ମିନତୀ
ଆପଣମାନଙ୍କ ଅନୁଚର ଦାଦନ ଉଦ୍ଧାର କଲେ। ଆମେ ଖବରକାଗଜରୁ ଜାଣିଛୁ। ଏକଥା ଦଶନ୍ଧୀ ଦଶନ୍ଧୀର ଇତିହାସ। କିନ୍ତୁ ପାଞ୍ଚବର୍ଷ ହେଲା ସମସ୍ତ ଗଣମାଧ୍ୟମରୁ ଉଦ୍ଧାର-ବୀରଗାଥା ବେଶ୍ ଶୁଣୁଛୁ। କିନ୍ତୁ କେବେବି ଶୁଣି ନାହୁଁ ଯେ ଉଦ୍ଧାର ଦାଦନ ଶ୍ରମିକମାନେ Mgnrega କାମକରି ଖୁସିରେ ଅଛନ୍ତି। ସେମାନେ ପଣ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଦାଦନ ଯିବେ ନାହିଁ।
ଆମର ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଅଛି ଦାଦନ, ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀ ଓ ଲୋକପ୍ରତିନିଧିଙ୍କ ଠୁ ଅଧିକ ସଚ୍ଚୋଟ। ଏମାନେ ପିସି ଖାଇବୁ ନାହିଁ ଭଳି ରାଣ ଖାଇ ପାରନ୍ତି ନାହିଁ। ଯଦି ଆପଣଙ୍କ ଯୋଜନା ମାନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଲାଭ ପାଇ ଥରେ ରାଣ ଖାଇଲେ ତା’ହେଲେ କେବେବି ଦାଦନ ଯିବେ ନାହିଁ।
ଶୁଭକାମ ଏହି ଆଠଜଣ ଦାଦନଙ୍କ ନିକଟରୁ ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତୁ।
ଆମର ଅନୁରୋଧ ସରକାର କି ପ୍ରଶାସନ ଶୁଣି ନ ପାରନ୍ତି। ଆପଣ ପାଠକ/ବିଚାରକ ଅଟନ୍ତି ! ଆପଣଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରୁ କି ନିଜର ସ୍ଵଳ୍ପ ସମୟ ଦେଇ ଏଇ ଆଠଜଣଙ୍କ ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରିବେ। ଏମାନେ ଓଡ଼ିଶା ଫେରି ଆସନ୍ତୁ।
ଦୁଇଦିନ ପରବର୍ତ୍ତି ଘଟଣା ଏହିପରି-ଇଟାଭାଟି ମାଲିକ କାର୍ଯ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରୁ ପଲେଇ ଯାଇଥିବା ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କୁ ଖୋଜୁଥାଏ। ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଶାସନ ଖବର ପାଇବାପରେ ସାତଜଣ ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ଯୋଗାଯୋଗ ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କଲେ। ଶ୍ରମିକମାନେ ନିଜର ପ୍ରବାସ ଠିକଣା କହିପାରିଲେ ନାହିଁ।
ପ୍ରଶାସନ କିଛି କରିବା ପୂର୍ବରୁ ମାଲିକ ଆସି ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଫେରେଇ ନେଲା। ଅଗ୍ରିମ ବାବଦକୁ ଯାହା କଥା ଦେଇଥିଲେ ସମସ୍ତ ଟଙ୍କା ଦେଲା। ସମସ୍ତ ଶ୍ରମିକ କାମ କରିବାକୁ ରାଜି ହେଲେ।
ଭାଗିରଥି ଯାହାଙ୍କୁ ଦୁଇଦିନ ନିର୍ଯ୍ୟାତନା ଦିଆଯାଇ ଥିଲା ତାଙ୍କୁ ସୁସ୍ଥ ହେବାପାଇଁ ଦୁଇଦିନ ବିଶ୍ରାମ କରିବାକୁ ଛୁଟି ଦେଲେ।
କାହାଣୀ ଏତିକି
ସରକାର ସମେତ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଛେ…ଛେରଛେରା

ମାଲିକ ନିକଟରେ ବନ୍ଦି ଭାଗିରଥିଙ୍କ ପୁଅ ବସନ୍ତ

ଫଟୋଘୋଡ଼ାଓଝିଣ୍ଟୁବରିହାରପରିଜନକଥା

ଫଟୋ, ଘୋଡ଼ା ଆଦି ଭରସାରେ ନିଜର ନିଜର ଭାବମୂର୍ତ୍ତି ସଜଡ଼ା ଯାଉଛି ନା ଯେଉଁମାନେ ରାଜନୀତିର ମଙ୍ଗ ଧରିଛନ୍ତି ସେମାନେ ରାଜ୍ୟର ପ୍ରକୃତ ସମସ୍ୟା ବିଷୟରେ ଅନଭିଜ୍ଞ। ବେଳେବେଳେ ଦୟା ଲାଗେ ଏମାନଙ୍କୁ।
କୋଭିଦ-୧୯ର ଦ୍ୱିତୀୟ ଲହର। ପ୍ରଥମ ଲହରରେ ଯେଉଁସବୁ ଘଟଣା ଘଟିଲା ଦ୍ୱିତୀୟ ଲହରରେ ଲୋକଙ୍କ ତରଫରୁ କୌଣସି ଭୁଲ ରହୁନାହିଁ। ଭୁଲ ଶାସନ ଗାଦିରେ ଥିବା ଲୋକଙ୍କର।
ରାସ୍ତାରେ ଚାଲୁଥିବା କୋଟି କୋଟି ଶ୍ରମିକ ଓ ଶ୍ରମିକ ପରିବାର ତାଙ୍କୁ ସରକାର ନୁହେଁ ନାଗରିକ ହିଁ ନାଗରିକଙ୍କୁ ସହଯୋଗ କରିଥିଲା। ସୁଯୋଗ ମିଳିଲେ ଆକାଶ ମାର୍ଗରୁ ପୁଷ୍ପବୃଷ୍ଟି କରାଯିବା ଅସମ୍ଭବ ନଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଏ କାମ ସଂଗୋପନରେ କରାଗଲା। ରେଳଷ୍ଟେସନ ଆଦିରେ ସ୍ଵାଗତ ମଣ୍ଡପ ତିଆରି କରିବା।
ଧରି ନିଆଯାଉ ବଲାଙ୍ଗିର, ଅନାହାରରେ ମରିଥିବା ଝିଣ୍ଟୁ ବରିହାର ସମ୍ପର୍କୀୟ ସେ ଷ୍ଟେସନରେ ଜିଲ୍ଲାପାଳଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ସ୍ଵାଗତ ସମ୍ବର୍ଦ୍ଧନା ପାଇଲା। ଫୁଲତୋଡ଼ା ପାଇଲା। ତା’ର ମନରେ କେଉଁ ପ୍ରକାର ଭାବ ଜାତ ହୋଇଥିବ? ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଚିନ୍ତା କରିବା ଉଚିତ। ଖାସ କରି ସରକାର ମାନଙ୍କୁ।
ଭାବ ତ ନିଶ୍ଚିତ ଜାତ ହୋଇଥିବ। ଅସୁବିଧା ହେଲେ ସେଠ ମେଣ୍ଢା ରପ୍ତାନି କଲାଭଳି ପଠେଇବ ଏବେ ସରକାର ମଣିଷ ଭଳି ଆଣିଲା।
ସେ ତାର କଳ୍ପନାରେ ବାସ୍ତବତା ଦେଖିପାରେ। ସେଥିଲାଗି ବାହାଁମାଜି ଭାଷା ଜାଣିନଥିବା ରାଇଜରେ ରୋଜଗାର କରିପାରେ। ସେ ଜାଣେ ସେଠ ଓ ସରକାର କେଉଁଠି ନା କେଉଁଠି ଗୋଟିଏ ବନ୍ଧରେ ପାଣି ପିଅନ୍ତି।
ସେ ଘରକୁ ଆସି ଦେଖିଛି ମହାମାରୀ ହୁଏ। ସେମାନେ ମରିମରି ବଞ୍ଚି ଜାଣିଛନ୍ତି। ପରବାଏ ନାହିଁ। ସରକାର ତୁମେ ବି ବୁପନ୍ତା ଲୋକ ହୋ ମହାଭାଗ। ମହାମାୟା ମହାମାରୀ କରୁଣାରୁ ଆମେ ଜାଣିଲୁ ହୋ ପ୍ରଭୂ ତୁମେ ମୁଡ଼ତୁପୁ ପରି। ପାଞ୍ଚବର୍ଷରେ ଥରେ ନାଚି ଆସ ଆମ ଗାଁକୁ; ଆମ ଦାଣ୍ଡକୁ। ଆମେ ଖୁସି ହୋଇ ତୁମକୁ ଭୋଟ ଦେଇ ଦେଉଁ। ତୁମେ ହାର କି ଜିତ ତମର ଭାଗ୍ୟ। ତୁମେ ତୁମର ବାନା ଉଡ଼ାଅ।
ଦ୍ୱିତୀୟ ଲହର
ଝିଣ୍ଟୁ ବରିହାର ସମ୍ପର୍କୀୟ ପ୍ରବାସରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ଲହର ଭୋଗ କରୁଛି। ସେଠାରେ ସେ ଟିକା ନେଇଛି। ରସିଦରେ ସେ ଦେଖୁଛି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଫଟୋ। ତାକୁ ପରିବାର ପାଇଁ ବଞ୍ଚିବାକୁ ଅଛି। ସେଥିଲାଗି ଟିକା ନେଲା। ରସିଦ ପାଇଲା। ପରିବାର ପାଇଁ ବଞ୍ଚିବା ଜରୁରି। ଟିକଟ କଲା ଟ୍ରେନରେ ବସିଲା। କରୋନା ରସିଦରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଫଟୋ ଥାଉକି ରେଳ ଟିକଟରେ ରେଳମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ତାପାଇଁ ମୂଲ୍ୟହୀନ। ସେ ଜାଣେ କାଗଜର ମୂଲ୍ୟ ଅଛି ଫଟୋ ଯାହାର ବି ଥାଉ। ତେଣୁ ଫଟୋ କଜିଆ ତା ପାଇଁ ମୂଲ୍ୟହୀନ।
ସେ ଦେଖିଛି ରାଣୀପୁର ଝରିଏଲର ଛେଲିଆ ମନ୍ଦିରକୁ ଭାଙ୍ଗି କେନାଲ ତିଆରି କଲେଣି। ସେ ଜାଣେ ଏହି ନାଳରେ ପାଣି ଆସିବ ସୁନାର ଫସଳ ହେବ ଓ ମହାଜନ ସବୁଧାନ ନେଇ ସାରିଲା ପରେ ସୂଧମୂଳ କାଟି କିଛି ଟଙ୍କା ଦେବ। ସେ ଟଙ୍କାରେ ମହାଜନ ପାଖରୁ କପଡ଼ା କିଣିବ ନହେଲେ ସୁନା। ପୁଣି ଋଣୀ ହେବାର ଚକ୍ର ଆରମ୍ଭ କରିବ।
ତା ପାଖରେ ଆହୁରି ଖବର ଅଛି ଲୋୟର ଇନ୍ଦ୍ର ବିସ୍ଥାପିତ ଟଙ୍କା ପାଇ ନାହାନ୍ତି। ତାଙ୍କୁ ପ୍ରବାସରେ ସେ ଦେଖିଛି। ନେତା ଖବର ଦେଇଛି, ତୋ ଟଙ୍କା ବାହାର କରିଦେବି ଦସ୍ତଖତ କରିବାକୁ ଆସ। ସେ ଦେଖିଛି ପ୍ରବାସରେ ତାର ବାପକୁ ଧରି ସେଠ ପାଖରୁ ଛୁଟି ନେଇ ଗାଁକୁ ଫେରିଛି। ତାଙ୍କ ଲୁହ ଏ ନାଳରେ ଆସିବ ହଜାରେ ବର୍ଷର ଛେଲିଆ ମନ୍ଦିର, ପାଣି ଆସିନାହିଁ ତାକୁ ଖାଇ ସାରିଲାଣି; ପାଣି ଆସିଲେ ଆହୁରି କେତେ କଣ ଖାଇବା ଯୋଜନା ଅଛି?
ଖଡ଼ିକାର ଭଳି କହି ପାରିବନି କିନ୍ତୁ ଅନୁମାନ କରି ଜାଣେ। ସରକାର ଠୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ସେ ତାର ଭବିଷ୍ୟତ ଦେଖି ଜାଣେ।
ସେ ଯଦି ଶୁଣେ ଗୋଟିଏ ପଥର ଘୋଡା ପାଇଁ ରାଜଧାନୀରେ କଜିଆ ହେଉଛନ୍ତି। କ’ଣ ଭାବିବ ସେ?
-ଏ ବଡ଼ ଲୋକ ମାନଙ୍କ କାମ ନାହିଁ ନା କ’ଣ?
ରାଜଧାନୀର ପଥର ଘୋଡା। କିଛି ଭାବି ରାଜାମାନେ ବସେଇ ଥିବେ! ଗାଁର କୁମ୍ଭାର ପରିବାର ହବିସ କରି ଗାଁ ଦେବୀଙ୍କ ପାଇଁ ମାଟିଘୋଡ଼ା ତିଆରେ। ସେଇ ଘୋଡ଼ାରେ ଦେବୀ ଚିରଗୁଣି-ଚଣ୍ଡାଳୁଣୀ ଠାରୁ ଗାଁକୁ ରଖନ୍ତି। ପ୍ରବାସରେ ବି ଘୋଡ଼ାଟାପୁ ସେ ନିଜେ ଶୁଣେ ସୁଖଦୁଃଖରେ। ସେମାନେ ସମସ୍ତେ ଶୁଣନ୍ତି।
ରାଜଧାନୀ ଘୋଡ଼ାବି ରାତିରେ ଜୀବନ୍ତ ହୋଇ ରାଜାଙ୍କୁ ନଗରବିଜେ କରାଉଥିବ। ରଜାର ଘୋଡ଼ା ତା ଘୋଡ଼ାଶାଳରେ ରଖୁ କି ରାସ୍ତାରେ। କାହିଁ ଝଗଡ଼ା ହେଉଛନ୍ତି?
ସେ ଶୁଣି ସାରିଲାଗି ଘୋଡ଼ା ଉପାକ୍ଷାନ।
ସରକାର! ଯେତେବେଳେ ନିଜ ଦେବାଦେବୀଙ୍କୁ କବାଟ କିଳି ଦେଲେ ଝିଣ୍ଟୁ ବରିହାର ପରିଜନକୁ ସରକାର କିଏ, ବୁଝିବା ସହଜ ହୋଇଗଲା।
ତାର ଗାଁର ଦେବୀ ପୂଜାଗଜା ଖାଇ ଗାଁ ଦାଣ୍ଡରେ ଠିଆହୋଇ କହିଲା, “ହୁସିଆର ଥିବ ପୁତେ! ବିପଦର ଘଡ଼ି ଚାଲୁଛେ। ଅଚିନ୍ତା ଥିବ ମୁଇଁଅଛେଁ ନାଇ ଘବରାବ”
ଏଇ ସାହସରେ ଫେର ବିଦେଶ ଆସିଛି। ଟିକା ନେଉଛି, ମାକ୍ସ ଲଗାଉଛି, ହାତ ଧୋଉଛି ଓ କାମ କରୁଛି। ତୁମ ଦେବତାକୁ କିଳି ଦେଲ। ବିପଦରେ ସେ କଣ କହିବ ଏକଥା ବି ବିଚାରିଲ ନାହିଁ ଯେହେତୁ; ଚିଣ୍ଟୁ ବରିହାର ସମ୍ପର୍କୀୟ ବୁଝିଗଲା ସେ ନୁହେଁ ସରକାର ହିଁ ଭୟରେ ଅଛି।
ସେଥିପାଇଁ ସେ ଘୋଡ଼ା ପାଇଁ ଫଟୋ ପାଇଁ ଲଢୁଛି।
ସେ ଏବେ ଜାଣି ସାରିଲାଣି ସରକାର କୁଆଡ଼େ କରୋନାକୁ ଏକପଦ ମାନିବାକୁ ବୁଝେଇ ସାରିଲେଣି। ଏକଦା କଳିକୁ ତିନିଥାନ ଦେବା ପରି। ହେ କରୋନା-ଦେବୀ! ତୁ ମୋ ଆଦେଶରେ ଆତଯାତ ହେବୁ। ତତେ ସବୁ ଉପଚାର ଦେବି। ଅକ୍ସିଜେନ କାଣ୍ଡ ବି କରିବି। ତିନିମାସର ଚାଉଳ ପନ୍ଦର କିଲୋ ଦେଇ ଝିଣ୍ଟୁ ବରିହାର ସମ୍ପର୍କୀୟ ଆଦି ଇତର ମାନଙ୍କ ମିଥ୍ୟାକୃପା ଭାଜନ ବି ହେବି।
ତେଣୁ ସେ ଜାଣେ କାମକରି ଖାଇବା ଛଡ଼ା କିଛି ନାହିଁ।
ସରକାର ତୁମେ ଯାହା କଲେ ବି ଝିଣ୍ଟୁ ବରିହାର ପରିଜନ ସମସ୍ତେ ଜାଣିଛନ୍ତି ତାଙ୍କର ପୃଥିବୀ ବଦଳି ନାହିଁ। ବାହାଁ ମାଜି ଖାଇବେ। ସେ ଜାଣିଛି ତୁମର ପୃଥିବୀରେ ସଙ୍କଟ ଆସିଛି। ତେଣୁ ତୁମେ ବଡ଼ଲୋକ ବୋଲି ନାନା ଭିଆଣ କରି ଲଢୁଛ।
ଦ୍ୱିତୀୟ ଲହର ଏତିକି ଶିଖାଇ ସାରିଛି ଝିଣ୍ଟୁ ବରିହାର ସମ୍ପର୍କୀୟ କୁ।
ଏବେ ସତକଥା ଶୁଣ ସରକାର। ଗତଥର ଯାହାକୁ ତୁମ ଜିଲ୍ଲାପାଳ ଫୁଲତୋଡ଼ା ଦେଇ ସ୍ଵାଗତ କଲେ ସେ ଝିଣ୍ଟୁ ବରିହାର ସମ୍ପକୀୟ ହିଁ ସମସ୍ତେ ଥିଲେ। ସେମାନଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ପରିବାର ଅପେକ୍ଷା କରିଥିଲେ; ଯେଉଁମାନଙ୍କୁ ମୁଣ୍ଡପିଛା ପାଞ୍ଚ କେଜି କରି ତିନି ମାସର ଚାଉଳ ଦେଉଛ।

ଫଟୋଘୋଡ଼ାଓଝିଣ୍ଟୁବରିହାରପରିଜନକଥା

ବିନମ୍ର ଅନୁରୋଧ ୧୩

ଆମେ ଯେତେବେଳେ ଆମ ସମ୍ପର୍କକୁ ଡିଜିଟାଲାଇଜଡ କରି ସାରିଲୁଣି ସେ ସମୟରେ କରୋନା ଆସିଛି। ଆମେ ନିଜକୁ ନିଜେ ସାବିତ କରୁଛୁ ମାତ୍ର। ଏଥିରେ ମାନବୀୟ ଭାବାବେଗ ନାହିଁ, ଏ କଥା ଭୁଲ ଅଟେ। ସୀମା ସରହଦ ବାହାରେ ମଧ୍ୟ ଆମେ ବିଚାର ଆଦାନ ପ୍ରଦାନ କରି ପାରୁଛୁ।
ଏ ଆପଦା ସମୟରେ ଆଜିର ଦୁଇଟି ଘଟଣା ଚିନ୍ତା କରିବା ବିଷୟ।
ପ୍ରଥମ ଘଟଣାଟି ହେଲା ତାମିଲନାଡୁର ଗୋଟିଏ ଇଟା ଭାଟିରେ ଘଟିଥିବା ଘଟଣା। ବଲାଙ୍ଗିର ଜିଲ୍ଲା କଣ୍ଟାବାଞ୍ଜି ଥାନା ଅଧିନରେ ଥିବା ମୁରିବାହାଲ ବ୍ଳକର ଦାଦନ ଖଟିବାକୁ ଜଣେ ପରିବାର ସହ ଯାଇଥିଲା। ଦାଦନ ମାନଙ୍କୁ କରୋନା ମାରିଦେବ ସିନା ଭୟଭିତ କରିପାରିବ ନାହିଁ।
୪୦ ପୁରୁଷ, ୪୨ ମହିଳା ଏବଂ ୨୬ ଜଣ ଶିଶୁଙ୍କ ଏକ ଗୋଷ୍ଠି ପୁଡ଼ୁଭୋଏଲ ଗାଁ ନିକଟରେ ଯାହା ତିରୁଭଲ୍ଲୁର ଜିଲ୍ଲା, ଗୁମୁଣ୍ଡିପୁଣ୍ଡି ଥାନା ଅଧୂନରେ ଆସେ; ସେଠାକାର ଗୋଟିଏ ଇଟା ଭାଟିରେ ଦାଦନ ଖଟନ୍ତି।
ଚଳନ୍ତି ଆପଦା ବେଳେ ଜିଲ୍ଲା ଶ୍ରମ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ତାଗିଦ, ଦାଦନ ସମ୍ପର୍କୀତ କୌଣସି ଘଟଣା ସାମ୍ନାକୁ ନ ଆସୁ ! ଏହି ଅଲିଖିତ ଫର୍ମାନକୁ କେବଳ ଇଟାଭାଟି ମାଲିକ ମାନଙ୍କୁ ପହଞ୍ଚାଇ ଦିଆଗଲା।
ଫର୍ମାନ ପହଞ୍ଚିବା ପୂର୍ବରୁ ଯେତେ ଦାଦନ ସର୍ଦାର ବିନା ଲାଇସେନ୍ସରେ କିନ୍ତୁ ଶ୍ରମ ବିଭାଗର ଜାଣତରେ ଦାଦନ ନେଇଛନ୍ତି ସେମାନେ ଭୟଭିତ ହୋଇଗଲେ। ଶ୍ରମିକ ପରିବାର ମାନଙ୍କୁ ରେଳଷ୍ଟେସନକୁ ପହଞ୍ଚାଇଲେ। ଆଜି ଦିନବେଳା ମୁମ୍ବାଇ ବାନ୍ଦ୍ରା ରେଳ ଷ୍ଟେସନ ପରିସ୍ଥିତି ଯେପରି ହେଲା। ପୋଲିସ ଦୃଢ କାର୍ଯ୍ୟନୁଷ୍ଠାନ ହେଲା। ଭୟରେ ହଜାର ସଂଖ୍ୟାରେ ଲୋକ ଚାଲିଚାଲି ପଳେଇ ଆସିଲେ ଓଡ଼ିଶା ନିଜ ଘରକୁ।
କିଛି ନ ହେଲେ ବି ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ଘୋଷିତ ବାହାର ରାଜ୍ୟରେ ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ଖର୍ଚ୍ଚ ଦେବାକଥା ଆଧାରରେ କ୍ଵାରେଣ୍ଟାଇନ କେନ୍ଦ୍ର ଖୋଳାଗଲା। ଓଡ଼ିଆ ଦାଦନ ମାନଙ୍କୁ ସେଠାରେ ରଖାଗଲା। ମାଁ ଗୋଟିଏ କେନ୍ଦ୍ରରେ ତ ପୁଅ ଅନ୍ୟଠାରେ। ଏ ସଂଖ୍ୟା ଏତେ ହୋଇଗଲା ଯେ ଓଡ଼ିଶା ଶ୍ରମ ବିଭାଗର ମିଛ ଓ ଦାଦନ ବେପାରର ସତ ଖୋଳି ଦେବାକୁ ଯଥେଷ୍ଟ ଥିଲା।
ଏହାର ବି ସମାଧାନ ବାହାର କରାଗଲା। ସେଠାରେ ଖରା ଯୋଗୁଁ ଶ୍ରମିକମାନେ ରାତିରେ କାମ କରନ୍ତି। ଇଟା ତିଆରିରେ ସାମାଜିକ ଦୂରତ୍ଵର ମାନରକ୍ଷା ହୋଇଥାଏ। ଇଟାଭାଟି ମାଲିକମାନେ ବହୁତ ପ୍ରଭାବୀ ! କାମ ଚାଲିଲା। ଅସ୍ଥାୟୀ କ୍ଵାରେଣ୍ଟାଇନ କେନ୍ଦ୍ରରୁ ନିଜନିଜ ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ନେଇଗଲେ। କେନ୍ଦ୍ରମାନଙ୍କରେ କ୍ୱଚିତ ରହିଲେ। ସେଠାରେ ଦାଦନ ଶ୍ରମିକମାନେ କୁକୁଡ଼ା ଖାଦ୍ୟ ଖାଆନ୍ତି। ଯାହାକୁ ଆମ ଅଞ୍ଚଳରେ କନକୀ କହନ୍ତି। ଚାଉଳ ପାଇଁ କେବଳ ଅସୁବିଧାରେ ଅଛୁ କହି ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କୁ କହିଲେ। ଏହି ଘୋଷିତ ଖାଦ୍ୟ ତାଙ୍କର ହକ ଅଟେ। ଏ ବିଶ୍ୱାସ କିମ୍ଵା ସୂଚନା ଅନ୍ୟ ଅନେକଙ୍କ ପରି ତାଙ୍କ ପାଖରେ ନାହିଁ।
ଏ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଉପର ଲିଖିତ ଦାଦନ ଗୋଷ୍ଠିରୁ ଭାଟିରେ ମୁନସି ଥିବା ଜଣେ ସ୍ଥାନୀୟ ଯୁବକ ଓ ତାର ସହଯୋଗୀ ଯେଉଁମାନେ ମାଲିକ ପୁଅ ଓ ତା’ ସହ ସମ୍ପର୍କୀତ ଉପର ଲିଖିତ ଲୋକର ଗୋଟିଏ ୧୫ ବର୍ଷର ଝିଅକୁ ଆଜିକୁ ୪ଦିନ ହେଲା ନେଇ ଯାଇଛନ୍ତି। ପୋଲିସ ପାଖରେ ଅଭିଯୋଗ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟର ନୁହେଁ। ଘଟଣାକୁ ସମାଧାନ ସ୍ତରକୁ ଆଣିବା କଥା କରାଯାଉଛି ବୋଲି ଜଣା ପଡୁଛି।
ଦ୍ୱିତୀୟ ଘଟଣାଟି ମୁମ୍ବାଇ ବାନ୍ଦ୍ରା ରେଳ ଷ୍ଟେସନର। ଦିନ ୪ଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୋଡ଼ିଏ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ଶ୍ରମିକ ଜମା ହୋଇଗଲେ। ସେମାନେ ଓଡ଼ିଶା ସମେତ ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟର।
ରେଳଗାଡି ଚାଲିବ ଓ ସେମାନେ ନିଜ ନିଜ ଘରକୁ ଯିବେ ! ପୋଲିସ ଲାଠି ଚାର୍ଜ କଲା। ସେମାନେ ନିଜ ନିଜ ରହୁଥିବା ଥାନକୁ ଫେରିଲେ। ହଜାର ହଜାର ଲୋକ ଗୋଟିଏ ଜାଗାରେ ଜମା ହେବା ଗୋଟିଏ ଭୟ ନିଶ୍ଚିତ। ଯେଉଁମାନେ ଫେରିଲେ ସେମାନଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ସହବାସୀ ମାନେ ଛୁଇଁଲେ ନାହିଁ। ସଂକ୍ରମଣ ର ଅଧିକ ସମ୍ଭାବନା ଥିବା ଭୟରେ। ଏବେ ସେମାନେ କରିବେ କଣ? ଖବର ମିଳିଛି ଜଣେ ଜଣେ ୩/୪ ଘଣ୍ଟା ଚାଲିଚାଲି ବାନ୍ଦ୍ରା ପହଞ୍ଚିଥିଲେ।
ଘଟଣା ପୋଲିସ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରୁଛି। ଅର୍ଥାତ କିଛି ଗୋଟିଏ ହୋଇଛି। କିଏ ତ ଖବର କରିଛି। ନିଶ୍ଚୟ ମୋବାଇଲ ଫୋନ, ଏକଥା ଯାହା ହେଉ ଯିଏ ଖବର କରିଛି ତାର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଅପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ କୋଡ଼ିଏ ହଜାର ଶ୍ରମିକ ଉପରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରଖୁଛି! ନିଶ୍ଚିତ ପ୍ରଭାବୀ ଲୋକ। ଏ ଲୋକମାନେ ପ୍ରଶାସନ ଓ ରାଜନୀତିର ଅତି ନିକଟତମ ଲୋକ।
ଆଜିର ଦିନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଘୋଷଣା କରିବା ୨୧ ଦିନ ପୂର୍ତ୍ତିର ଦିବସ ଓ ଆଜି ହିଁ ମଇ ୩ ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପରିବର୍ଦ୍ଧିତ ସମୟର ଘୋଷଣା ନିଜେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କଲେ। ମାକ୍ସ ନ ଲଗାଇ। ମୁହଁରେ ପ୍ରତିକ ଭାବେ କରିଆ ଘୋଡିଥିଲେ। ପରେ ଖୋଳି ଦେଲେ। ଯାହାର ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ଖବର ହେଲା ମାକ୍ସ ତିଆରିବା ଭଲକଥା କିନ୍ତୁ ନିଜର ପରିଧାନ ଅବା ଉପଢୌକନ ବି ଯଥେଷ୍ଟ।
ଅର୍ଥାତ ଦେଶକୁ ସୂଚିତ କରିବା ପାଇଁ କୁହାଗଲା ଯେ ବାନ୍ଦ୍ରାରେ ଜମା ହୋଇଥିବା ଶ୍ରମିକ, ଶାସନର ଅପାରଗତା ଅଟେ !
ସେମାନେ ଜମା ହୁଅନ୍ତୁ ଅବା ତାଙ୍କର ଝିଅ ଅପହରଣ ହେଉ, ଏମାନେ ଖଟିଖିଆ ମଣିଷ। ସେମାନେ କୌଣସି ଆଦର୍ଶ ମତବାଦରେ ଦାୟ ରଖନ୍ତି ନାହିଁ। ଆଗେ ରଜା ଜିତୁଥିଲା ଏବେ ନେତା କରୁଛନ୍ତି। ସେମାନେ ଆକ୍ରମଣ କରନ୍ତି ନାହିଁ। ପରିଶ୍ରମ କରନ୍ତି ବଞ୍ଚନ୍ତି। ରାସ୍ତାରେ ଚାଲି ଚାଲି ମରିଯାନ୍ତୁ; ବାନ୍ଦ୍ରାରେ/ଗାଁର ରାସ୍ତା ଉପରେ ପୋଲିସର ଲାଠି ଖାଆନ୍ତୁ ଅବା ତାଙ୍କର ପନ୍ଦର ବର୍ଷର ଝିଅ ଅପହୃତ ହେଉ!
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହୁଥିବା ୧୩୦ କୋଟି ମଧ୍ୟରୁ ଏମାନେ କ୍ଵଚିତ ଏବଂ ଏମାନଙ୍କ ପୃଥିବୀର ଅନେକ। ଗୋଟିଏ ବଡ଼ ସଂଖ୍ୟା। ସାହିତ୍ୟ ଓ ଶାସ୍ତ୍ରରେ ଗଦଗଦ କଲାପରି ଚରିତ୍ରମାନଙ୍କ ସମୂହ। କିନ୍ତୁ ବାସ୍ତବରେ କଥା କହି ଜାଣନ୍ତି ବୋଲି, ଏମାନେ ମଣିଷ। ନହେଲେ ଏମାନେ ମଧ୍ଯବର୍ଗୀ-ବିଳାସ ଓ ଉଚ୍ଚବର୍ଗର ସାମନ୍ତବାଦରେ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ଉପକରଣ ଭଲି ବ୍ୟବହାର ହୁଅନ୍ତି। ଏମାନଙ୍କୁ ସମ୍ପତ୍ତି ଦିଆଯାଏ ନାହିଁ। ଏମାନଙ୍କ ଶାରିରୀକ ଓ ମଧ୍ଯବର୍ଗର ମାନସିକ ପରିଶ୍ରମ ରାଜାଙ୍କ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ତିଆରେ।
ଏମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ହିଁ ଅନେକଙ୍କୁ ଆକୃଷ୍ଟ କରେ। ରିହାତି ଚାଉଳ ଅବା ପ୍ରତିବାଦ, ଲଡାଇର ଉତ୍କୋଚ ଏମାନଙ୍କ ନିକଟରେ ଏକା କଥା।
ଏ ମଣିଷ ମାନେ ମରି ଜାଣିଛନ୍ତି ବଞ୍ଚି ଜାଣିଛନ୍ତି। ଏହା ବି ଜାଣନ୍ତି ଜେ ତାଙ୍କର ସଂଖ୍ୟା ହିଁ ତାଙ୍କର ସୁରକ୍ଷା। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ୧୩୦ କୋଟି ଭିତରେ ସେମାନେ ନିଜକୁ ଦେଖନ୍ତି। ଅର୍ଥାତ ସେମାନେ ସୁରକ୍ଷିତ। ବାସ ଖଣ୍ଡମଣ୍ଡଳକୁ ଜିତିଛି ମାନେ ସେ ରାଜୁତି କରିବ ଆଉ ଏମାନେ ପ୍ରଜା ହେବେ। ପରବାୟ ନାହିଁ; କାମ କରିବେ ବଞ୍ଚିବେ ଓ ମରିଯିବେ! ସର୍ତ୍ତ କୋକେଇର ଚାରି କାନ୍ଧ ନିଜର ଥିବ। ଏହା ହିଁ ତାଙ୍କର ଦର୍ଶନ। କେତେ ରାଜା ଆସିବେ ଯିବେ କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ଅପରିବର୍ତ୍ତିତ।
ଆମ ଅଞ୍ଚଳର ଜଣେ ଲୋକ କବୟିତ୍ରୀ ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କର କବିତା ଆବୃତ୍ତି କରି ଭିକ ମାଗୁଥିଲେ,
ଏତେ ଏତେ ବନ୍ଧ କୁଡାଇଲେ
ସେମାନେ କାହିଁ ଗଲେ
ଏତେ ଏତେ ଦେଉଲ ତୁଲାଇଲେ
ସେମାନେ କାହିଁଗଲେ. . .
ଗାଦୁ ଯା ଗୋ ଗାଦୁ ଯା
ବେଲ ହଲାନେ. . .
ଏମାନେ ଜାଣନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ଭିନେ ପୁରଥି।
ଏମାନେ ଦୟା ଚାହାନ୍ତି ନାହିଁ। ବଞ୍ଚିବାକୁ ଚାହାନ୍ତି। ତେଣୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ହେଉ ପଛେ ତାଙ୍କର ପୃଥିବୀକୁ କେହି ପଶିବାକୁ ଚାହାନ୍ତି ନାହିଁ। କେହି ପଶି ପାରନ୍ତି ନାହିଁ। ସେମାନେ ତାଙ୍କ ପୃଥିବୀକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିଛନ୍ତି।
ଏମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଶାସନକୁ ଡରାଏ ଶାସନ ଆଶ୍ୱସ୍ଥ ହୁଏ ଏମାନେ ସଂଗଠିତ ନୁହନ୍ତି। ଅନେକ ଏମାନଙ୍କ ସଙ୍ଗଠନ ଚାହାନ୍ତି। ଉପଜ କ୍ଷମତା ଏମାନଙ୍କ ଅଛି ତେଣୁ ସମସ୍ତେ ଏମାନଙ୍କଠାରୁ ହିଁ ସମ୍ପଦା ଓ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ନିଅନ୍ତି।
ବର୍ତ୍ତମାନ ଏମାନେ କାହାକୁ ଶୁଣିବେ ନାହିଁ। ନିନ୍ଦା କି ପ୍ରଶଂସା ବି ନୁହେଁ। ଏମାନଙ୍କୁ ବ୍ୟବହାର କରି ଏମାନଙ୍କ ଝିଅକୁ ଅପହରଣ କରା ନଯାଉ। ରେଳଷ୍ଟେସନକୁ ଦୌଡ଼ା ନ ଯାଉ। ଏମାନେ ତୁମର କୌଣସି ଦର୍ଶନରେ ଦାୟ ରଖନ୍ତି ନାହିଁ।
ଏମାନଙ୍କ ଭିତରକୁ ଦୁଇଜଣ ମାତ୍ର ଐତିହାସିକ ପୁରୁଷ ପହଞ୍ଚି ଥିଲେ; ଗାନ୍ଧୀ ଓ ବୁଦ୍ଧ। ମାନବତାର ମସିହା ବାବା ସାହେବ ଏମାନଙ୍କୁ ନେତୃତ୍ଵ ଦେଇଥିଲେ; ତୁମର ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଏମାନଙ୍କ ମତକୁ ସମାନ ଆଙ୍କୁ!
ବର୍ତ୍ତମାନ ଆପଦାର ସମୟ। ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଲିପସା କୁଟନୀତିର ନୁହେଁ।
ଏ କାମରେ କେଉଁ ଅହ°ର ଶାନ୍ତି ହେଉଛି? ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟୁହ ଉପରେ ଲୋକ ଭରସା କରୁଛନ୍ତି। କୌଣସି ନେତାର ନେତୃତ୍ଵ ନାହିଁ। କେହି ଶୁଣିବେନି କାହାକୁ। ସୁବ୍ରତ ବାଗଚିଙ୍କ ସୂଚନାର ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ କରିବା ବି ତଦୃପ।
ପଶ୍ଚିମ ଓଡ଼ିଶା-ଓଡ଼ିଶା କି ଭାରତ ନୁହେଁ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ଵର ମାନବ ପ୍ରଜାତି ଉପରେ ଆପଦ ସମୟ ଏହା। ସଂଯମର ସମୟ।
ଗତକାଲି ସମାଜସେବୀ ବଂଶିଧର ବେହେରାଙ୍କ ସୌଜନ୍ୟରୁ ଦୁଇଟି ଫଟୋ ପାଇଲି। କୋରାପୁଟର ଗୋଟିଏ ବୃଦ୍ଧ ଦମ୍ପତ୍ତି ଲକଡାଉନ ଯୋଗୁଁ ରାଜଧାନୀରେ ଫସିଗଲେ। ନିଜେ ରାନ୍ଧି ଖାଇଲେ। ପରେ ସରକାରୀ ରନ୍ଧା ଖାଦ୍ୟ ପାଇଲେ। ସେମାନେ ସଂଧ୍ୟାରେ କିଛି ଭାତ ଅନ୍ନଛତ୍ରରୁ ଆଣନ୍ତି। ମାଁ ଜଣକ ଭାତ ମୁଠାକୁ ପୁଣି ଫୁଟାଇ ତୋରାଣି କରନ୍ତି। କାରଣ ଲକ ଡାଉନର ସ୍ଵଳ୍ପ ଦିନ ଭିତରେ ଗୋଟିଏ ବୁଲା ଷଣ୍ଢ ସହ ତାଙ୍କର ସମ୍ପର୍କ ଗଢି ଉଠିଛି। ମାଁ ଜଣକ ପ୍ରତିଦିନ ସଂଧ୍ୟାରେ ଷଣ୍ଢକୁ ତୋରାଣି ଦେଉଥିଲେ।
ଏବେ ଅନ୍ନଛତ୍ରର ମୁଠାଏ ଭାତକୁ ଚୁଲିରେ ସିଝାଇ ପ୍ରତିଦିନ ଷଣ୍ଢ ପାଇଁ ତୋରାଣି କରନ୍ତି।

ଦାଦନ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ଚିନ୍ତା କରାଯାଉ

ବିଶ୍ଵ ଗୋଟିଏ ଅକଳ୍ପନୀୟ ଆପଦାକୁ ସାମ୍ନା କରୁଛି। ଏ ସମୟ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ କଷ୍ଟର ସମୟ ଅପେକ୍ଷା ପରୀକ୍ଷାର ସମୟ। କେଉଁ ଦେଶ କିପରି ଏହାର ମୁକାବିଲା କରୁଛି ତାହା ଆମପାଇଁ ଉଦାହରଣ ମାତ୍ର ଅନୁକରଣୀୟ ନୁହେଁ।
ଆମେ କେଉଁ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଅଛୁ ଏଇଟା ବଡ଼ କଥା, ଆମର ଅଞ୍ଚଳ ଆଗକୁ କେଉଁ ପରିସ୍ଥିତିର ସାମ୍ନା କରିବାକୁ ଯାଉଛି ଏହା ବିଚାରର କଥା।
ଜଣେ ପାଠୁଆ ମୂର୍ଖ ଏତେ ସଚେତନତା ସତ୍ତ୍ୱେ ଅଫିସ୍, ଡିସପେନସରି, ନିର୍ସିଂହୋମ, ଡାକ୍ତରଖାନା ଆଦି ବୁଲିଲା। ଗୋଟିଏ ଦିବସର ଚିକିତ୍ସା କରାଗଲା ଗୁପ୍ତ ଭାବରେ। ନିଜକୁ ବିଜ୍ଞାପିତ କରିବା ପାଇଁ (?) ଅଥବା କୌଣସି ବ୍ୟବସାୟିକ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ସାଧନ ପାଇଁ ରୋଗୀ ଓ ରୋଗ ଉଭୟକୁ ଗୋପନ ରଖିଲା। ତା’ଠାରୁ ନୂଆପଡାର ଡାକ୍ତର ଠିକ ଥିଲେ ଯିଏ ଥଣ୍ଡା ରୋଗୀକୁ କରୋନା ସଂଦିଗ୍ଧ ବୋଲି କହିଲେ। ଅବଶ୍ୟ ଅହେତୁକ ପ୍ରଚାର ନିନ୍ଦନୀୟ ଥିଲା।
ରୋଗୀ ଚିହ୍ନଟ ହେବା ପରେ ଇତିହାସରେ ପ୍ରଥମଥର ଲୋକସଭା ଭବନରେ ବିଧାନସଭା ଅଧିବେଶନ ହେବ। ଜଣେ ରୋଗୀର ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିଥିବା ତମାମ ଜିନିଷ ଓ ବ୍ୟକ୍ତି ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ଅନ୍ୟ ମାନଙ୍କ ପାଇଁ।
ଏଥିରୁ ରୋଗର ଭୟାବହତା ଅନୁମାନ କରି ହେଉଥିବ।
ଓଡ଼ିଶାକୁ ନେଇ ଚିନ୍ତା କରାଯାଉ। ମୂଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚୀବ କହି ସାରିଲେଣି ଆମ ରାଜ୍ୟ ତୃତୀୟ ସ୍ତରକୁ ଯିବାର ସମ୍ଭାବନା ଅଧିକ। ଜଣେ ଲୋକକୁ ନେଇ ଏତେ ସାବଧାନତା ନିଆଯାଉଛି। ଏ ସଂଖ୍ୟା ଯଦି ବଢିଯାଏ?
କେମିତି ଆତଙ୍କର ବାତାବରଣ ନ ହେବ?
କିନ୍ତୁ ଆମକୁ ଆଗକୁ ବହୁତ ସାବଧାନ ହେବାକୁ ଅଛି। ଓଡ଼ିଶାକୁ ବିଦେଶରୁ ଯେତିକି ଲୋକ ଫେରିଛନ୍ତି ତାର କୋଡ଼ିଏ ଗୁଣ ୮୦ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ପ୍ରବାସୀ ଫେରିଲେଣି। ସେମାନଙ୍କୁ କିପରି ରଖା ଯାଇଛି? କାଲି ସଂଧ୍ୟାରେ ଜଣେ ସରପଞ୍ଚଙ୍କୁ ଖୋଜିଲି ପ୍ରବାସୀଙ୍କ ବ୍ୟବସ୍ଥା ବୁଝିବା ପାଇଁ। ମହାଶୟ ଜଣକ ନିଜ ଅନୁଚରଙ୍କ ଗହଣରେ ଅବକାରି ରାଜସ୍ଵ ବଢଉଥିଲେ। କିଛି ଅସ୍ଥାୟୀ ଥଇଥାନ କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଛି କେତୋଟି ରେ ଲୋକେ ଅଛନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ୯୫ % ଫେଲ ହୋଇଛନ୍ତି। ପ୍ରବାସୀମାନେ ପରିବାର, ବନ୍ଧୁ, ମଦକୁଠି ଆଦିରେ ଅବାଧ ମିଳାମିଶା କରୁଛନ୍ତି। ଏହା ହିଁ ସରପଞ୍ଚମାନଙ୍କ ଶେଷ ପ୍ରସ୍ତୁତି।
ଏହା ଠାରୁ ବଡ଼ ବିପଦ ଆଗକୁ ଆସୁଛି। ପଡୋଶୀ ରାଜ୍ୟ ତଥା ଦକ୍ଷିଣ ରାଜ୍ୟ ମାନଙ୍କରୁ ପାଞ୍ଚଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଶ୍ରମିକ ଆସିବେ। ଗମନାଗମନ ସ୍ୱଭାବିକ ହେଲେ କିମ୍ଵା ସାମାନ୍ୟ ଢିଲା ହେଲେ ସଡ଼କ ପଥରେ ମଧ୍ଯ ଏମାନେ ଆସିବେ।
କିଛି ସୂଚନା ଏପରି ମଧ୍ଯ ଆସୁଛି ଯେ ଲୋକମାନେ ତେଲେଙ୍ଗାନା ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶରୁ ଚାଲି ଚାଲି ଆସିବାକୁ ବି ପ୍ରସ୍ତୁତ। କିଛି ଦଳ ବାହାରି ମଧ୍ଯ ସାରିଲେଣି। ଏ ସଂଖ୍ୟା ନ ବଢିବ କିଏ କହିବ?
ମାନ୍ୟବର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଓଡ଼ିଶା ଲୋକଙ୍କୁ ରଖିବା ପାଇଁ ମୂଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀମାନଙ୍କୁ ପତ୍ର ଲେଖିଛନ୍ତି। ଏହା କେତେ ପାଳନ କରିବେ କିଏ କହିବ?
ଏମାନଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବା କଠିଣ ନୁହେଁ। ଜିଲ୍ଲା ଶ୍ରମ ଅଧିକାରୀମାନେ ସବୁ ତଥ୍ୟ ରଖିଛନ୍ତି। ଯିଏ ଯେଉଁଠି ଅଛନ୍ତି ସେଠାରେ ରଖିପାରିବା ବୁଦ୍ଧି ଓ ସାମର୍ଥ୍ୟ ଶ୍ରମ ଅଧିକାରୀମାନେ ରଖିଛନ୍ତି। ବଦଳରେ ତାଙ୍କୁ କ୍ଷମା ଦେବାକୁ ହେବ କାରଣ ଲେଖାଥିବା ସଂଖ୍ୟା ଓ ପ୍ରକୃତ ଦାଦନ ସଂଖ୍ୟା ଭିତରେ ୭ ରୁ ୧୦ ଗୁଣ ଅନ୍ତର ରଖେ।
ଡିଏଲଓମାନଙ୍କ ସାମୂହିକ ପ୍ରୟାସ ସମସ୍ତ ପ୍ରବାସୀଙ୍କ ଠିକଣା ପାଇବାରେ ଅସୁବିଧା ହେବନାହିଁ।
ଏହା ଆପଦ କାଳ ଅଟେ। ତେଣୁ ସମସ୍ତ ଦାଦନ ସର୍ଦାରଙ୍କୁ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କ ଥଇଥାନ ଦାୟିତ୍ଵ ଦେଲେ ଯଥା ସ୍ଥିତି ରଖିବାରେ ସରଳ ହେବ।
ଏଥି ସହ ଅନ୍ୟ ଏକ ସୂଚନା ପ୍ରାୟ ୯୦% ଦାଦନ ଶ୍ରମିକ ଇଟାଭାଟି ମାଲିକମାନଙ୍କ ନିକଟରେ କାମ କରନ୍ତି। ଭାଟି ମାଲିକମାନଙ୍କ ସହଯୋଗରେ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିହେବ। ଯିଏ ଯେଉଁଠାରେ କାମ କରୁଛନ୍ତି ସେମାନେ ସେଠାରେ ରହିବେ।
ପ୍ରାୟତଃ ଦେଖାଯାଏ ଜନ ବସତିରୁ ଦୂରରେ ଦାଦନ ଶ୍ରମିକମାନେ ସପରିବାର ରହିଥାନ୍ତି। ମାଲିକ ଓ ସର୍ଦାରଙ୍କ ଅଭୟ ପାଇଲେ ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରବାସରେ ରହିବା ଅସୁବିଧା ହେବନାହିଁ।
ଯଦି ଏମାନେ ଭୟରେ ପ୍ରବାସକୁ ତ୍ୟାଗ କରିବା ମନସ୍ଥ କରନ୍ତି ଅବା କୌଣସି ସରକାରୀ ଆଦେଶରୁ କାମ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ ସେମାନେ ଫେରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବେ। ଚାଲିବେ ନିଶ୍ଚୟ। ରାସ୍ତାରେ ତାଙ୍କର ସୁରକ୍ଷା ତାଙ୍କର ଯାତ୍ରାରେ ଭୁତାଣୁର ସଂକ୍ରମଣ ଆଶଙ୍କା ଅଧିକ।
ଏଥି ବାଦ ଯଦି ରେଳ ମାର୍ଗ କି ସଡ଼କ ମାର୍ଗ ଖୋଲିଗଲା ତାହେଲେ ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟର ଷ୍ଟେସନ ଅପେକ୍ଷା ରାୟଗଡ଼ାରୁ ଖରିଆରରୋଡ ଏବଂ ଟିଟିଲାଗଡ଼ରୁ ସମ୍ବଲପୁର ସମସ୍ତ ରେଳ ଷ୍ଟେସନରେ ଅହେତୁକ ଭିଡ଼ ହେବ। ତଦୃପ ନିଜ ନିଜ ଗାଁମାନଙ୍କୁ ଯିବାପାଇଁ ସଡ଼କ ପଥ ପ୍ରବାସୀମାନଙ୍କ ଭିଡ଼ ରହିବ। ଯାହା ପ୍ରତିବର୍ଷ ହୁଏ। ପ୍ରଥମ ସପ୍ତାହରେ ୪୦ % ରୁ ଅଧିକ ଦାଦନ ଫେରିଥାନ୍ତି। ଆପଦା ବେଳେ ଏହା ବଢିଯିବ। ତାଙ୍କର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପରୀକ୍ଷା ଓ ଗାଁରୁ ବାହାରେ ରଖିବା ଅସମ୍ଭବ ହେବ ତା ସହ ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ମଧ୍ୟ ହେବ।
ଏହା କରିବାକୁ ପଢିବ କାରଣ ସରପଞ୍ଚମାନେ ଏତେ ସଜଗ ନୁହନ୍ତି ଯେ ଏତେ ବଡ଼ ଘରବାହୁଡାକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ପରିଚାଳନା କରିପାରିବେ।
ପ୍ରବାସୀ ଓଡ଼ିଆ ଶ୍ରମିକ/ଦାଦନ ଭାଇ ମାନଙ୍କ ପରିବାର ସୁରକ୍ଷିତ ଓ ସୁସ୍ଥ ରହନ୍ତୁ ଏହା ହିଁ ଇଚ୍ଛା କରି ହେବ।

ବିନମ୍ର ନିବେଦନ.୨

ସବା ଶେଷ ଇଚ୍ଛା: ଲଢିବା ପାଇଁ ବଞ୍ଚିବା
(ଏ ଲଢ଼ାଇ କୌଣସି ମତବାଦରେ ଦାୟ ରଖେ ନାହିଁ) ଫଟୋ- ସୁଭାଷ ସହାରେ

ଆଜି ଗୋଟିଏ ଖବର ବ୍ୟଥିତ କଲା। ଓଡ଼ିଶାରେ ଚାଉଳ କଳା-ବଜାରର ଯେଉଁ ଚରିତ୍ର ଅଛି ତାହାକୁ ଏତେ ତଳକୁ ଖସିବାର ଶୁଣି ନଥିଲି। ମୋର ନିଜସ୍ଵ ଚିନ୍ତା ଥିଲା ଅନ୍ତତଃ ଗାଁରେ ଥିବା ଗରିବ ଲୋକଟି ଖାଦ୍ୟ ଶଂକଟରେ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ। ଚାଉଳ ସହ ସଂପର୍କୀତ ବଜାର ଏତେ ଗଭିର ଯେ ସେ ମଣିଷର ପେଟକୁ ମାପିଛି। କେଉଁ ଗାଁରେ କେଉଁମାନଙ୍କୁ ଖାଦ୍ୟ ଦରକାର ଏ ବଜାର ବେଶ୍ ଚିହ୍ନିଛି। ଅବଶ୍ୟ ଗ୍ରାମ ସ୍ତରରେ ତାର ଆଶ୍ୱାସନା ପହଞ୍ଚି ଥିବ ବୋଲି ମୋର ବିଶ୍ୱାସ ଥିଲା। ବୁଝିଲି ଏଥିରେ ମହାଜନୀର ଗୋଟିଏ ପ୍ରସ୍ତୁତି ପର୍ବ ଆରମ୍ଭ ହେଉଛି।
ସବୁଠାରୁ ବଡ଼କଥା ଖାଦ୍ୟ ବିତରଣ ପାଇଁ କୌଣସି ଅସୁବିଧା ହେବନାହିଁ। ଅତି କ୍ଷିପ୍ର ଲୋକଙ୍କ ପାଖକୁ ଖାଦ୍ୟ ପହଞ୍ଚିଯିବ। ସରକାରୀ ଭଣ୍ଡାରରେ ଖାଦ୍ୟର ଅଭାବ ନାହିଁ। ଚାଉଳର ମୁକ୍ତ ବିବରଣ ଅର୍ଥାତ ପ୍ରତି ପରିବାରକୁ ଏକ ମାସର ଚାଉଳ ମାଗଣା ଦିଆଗଲେ ସାମାଜିକ ସ୍ଥିତି ଓ ବଜାର ଉଭୟ ସ୍ଥିର ରହିବ।
୨୧ ଦିନ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଖକୁ ଖାଦ୍ୟ ପହଞ୍ଚିଲେ ସ୍ଥିତି ସାମାନ୍ୟ ରହିବ।
ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ସାମଗ୍ରୀ ବଜାରରେ ମୂଲ୍ୟ ବଢିଗଲାଣି। ୧୯୬୬ ବଜାରରେ ଏହି କୃର ଚରିତ୍ର ଏତେ ନିମ୍ନଗାମୀ ନ ଥିଲା। ଆଜି ହଠାତ୍ ଦିଶିଲା। ଏତେ ଦୀର୍ଘ ଅନୁଭବ ପରେ ବି ଖୁଚୁରା ବଜାର ବୁଝିବା ଉଚିତ ସେଇଟା ମରୁଡି ଥିଲା। ତୁମ ପାଖରେ ଖାଇବା ଥିଲା; ତାଙ୍କ ପାଖରେ ଭୋକ ଥିଲା। ସେଥିଲାଗି ଖୁଚୁରା ବେପାର ତିଷ୍ଠିଲା। କୋଭିଦ-୧୯ର ଚରିତ୍ର ହେଲା ଏ ରୋଗଟି ନା ତୁମକୁ ଚିହ୍ନେ ନା ତୁମର ଭଣ୍ଡାରକୁ। ଏହା ବଜାର ଚଲଉ ଥିବା ଲୋକମାନେ ବୁଝିବା କଥା। ସଠିକ ମୂଲ୍ୟରେ ଲୋକଙ୍କ ଆବଶ୍ୟକତା ବାକିରେ ବି ଦେବା ଆପଣମାନଙ୍କ କ୍ଷମତା ଅଛି। ଏହା ମାନବତାର ଶଙ୍କଟ।
COVID-19 ସଂକ୍ରମିତ SARS-COV-2 ରୋଗୀରେ ଆପଣମାନେ ମଧ୍ୟ ବାଦ ପଡ଼ି ନାହାନ୍ତି। ତାହା କ୍ଷୁଧା ଓ ଅନ୍ନର ଖେଳ ଥିଲା। ସେତେବେଳେ ସୁନା, ବାସନ, ଜମି ବାଦ ମଣିଷ ବି ନିଜକୁ ବନ୍ଧକ ରଖିଲା। କିନ୍ତୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ସେ ଖେଳ ଲୋକେ ନାପସନ୍ଦ କରିବେ। ବିକଳ୍ପରେ ‘ମଲ’ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ନିଶ୍ୱ କରିଦେବ। ଏହା କେବଳ ଆପଣଙ୍କ ନୁହେଁ ଆପଣଙ୍କ ଆଜୀବିକା ପାଇଁ ମିଧ୍ଯ ପ୍ରଶ୍ନଟିଏ ଛାଡିଦେବ। ଆପଣମାନଙ୍କ ଟଙ୍କାର ୧/୩ ଭାଗ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଘରୋଇ ଅର୍ଥ ଲଗାଣି ସଂସ୍ଥା ନେଇ ଗଲାଣି। ନିଜକୁ ସ୍ଥିର ରଖିବା ଅଛି ନା ଭବିଷ୍ୟତରେ ଜଣେ ମଧ୍ୟବର୍ଗୀ ହୋଇ ଜୀବନ ଅତିବାହିତ କରିବା ଅଛି ସେ ବିଚାର ଆପଣ ମାନଙ୍କର। ଆପଣମାନେ ବି ଜାଣନ୍ତି ବ୍ୟବସାୟରେ ଜାତିର ସଂଜ୍ଞା ବି ବଦଲି ଗଲାଣି।
କରୋନା ଭୁତାଣୁର ୪ଟି ଜାତି। ଚଳନ୍ତି ମହାମାରି ପଞ୍ଚମ ପ୍ରକାରର। ଯାହା ବିଷୟରେ ଆମେ ଜାଣି ନଥିଲୁ। ବାହୁଡ଼ି ଏବଂ ସଲ(ବଜ୍ରକାପ୍ତା) ଏହାର ବାହାକ। ଯେଉଁ କେତେଜଣ ଅମଣିଷ ବଜ୍ରକାପ୍ତା ତଷ୍କରୀ କଲେ। କୋଟି ଟଙ୍କା ସ୍ୱପ୍ନରେ ହଜାର ହଜାର ନିରିହ ବଜ୍ରକାପ୍ତାଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କଲେ ସେମାନେ ତ ଏ ରୋଗ ପଠେଇ ନାହାନ୍ତି?
ଏବେ ଏହାର ସମୟ ନୁହେଁ! ଏହି ରୋଗରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ରୋଗୀର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଓ ଭୂତାଣୁ ବାହକ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିଲେ ଭୁତାଣୁ ଅନ୍ୟ ଶରୀରକୁ ଯାଏ। ମାଧାମ ନ ମିଳିଲେ ଏହା ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ। ବୟସ ଅନୁପାତରେ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ। ୨ ରୁ ୪ ପ୍ରତିଶତ ମୃତ୍ୟୁଦର ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ଯ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଦେଶର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଶାସନକର୍ତ୍ତା ହାତ ଯୋଡୁଛନ୍ତି, ମୂଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ରାଣ ପକାଉଛନ୍ତି ର ସାଧାରଣ ଅର୍ଥ ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ଦେଶ ଅସମର୍ଥ। ଅନ୍ୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବାରେ ଅଗ୍ରଣୀ ଦେଶର ଉଦାହରଣ ଏକଥାକୁ ପ୍ରମାଣିତ କରେ ।
ଯଦି ଏହାର କବଳ-ମାତ୍ରା ତାର ଇତିହାସ ପରି ହୁଏ ମୃତ୍ୟୁ ନୁହେଁ ଚିକିତ୍ସା ଯୋଗାଇ ପାରିବ ନାହିଁ। ନିଜକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରୁକରୁ ଅକାରଣ ମୃତ୍ୟୁ ଅସମ୍ଭାଳ ହୋଇ ଯିବ। ଏହାର ଉପାୟ ଗାଁକୁ ଛିତକିଆ ଘୋଷଣା କରିବା। କଲେରା ବ୍ୟାପିଲେ ଗାଁ ମାନଙ୍କରେ ଏପରି କରାହୁଏ। ଗାଁ ଛିତୁକ ମାନିଲେ ପ୍ରବାସୀ ବି ନିଜ ଗାଁରେ ଅତିବେଶି ଦଶଦିନ ନିର୍ବାସିତ ରହେ।
ଭୟ ନୁହେଁ ସାବଧାନତା ହିଁ ଆବଶ୍ୟକ। ଆମେ ନିଜକୁ ଓ ଦେଶକୁ ବଞ୍ଚାଇ ପାରିବା। ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଆପଣ ବର୍ତ୍ତମାନର ସୁଯୋଗକୁ ହାତଛଡା କରନ୍ତୁ ନାହିଁ। ମାନବତାର ଆବଶ୍ୟକତା ମଧ୍ଯ ଏହା କହେ। ଆପଣ ମାନେ ଅଞ୍ଚଳ ଅର୍ଥନୀତିର ଇତିହାସର ମେରୁଦଣ୍ଡର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିଥାନ୍ତି।
ଏ ଆହ୍ୱାନ ମାନବତାର। ଏହାକୁ ନିଷ୍ଠାର ସହ ସ୍ଵୀକାର କରନ୍ତୁ

ବିନମ୍ର ନିବେଦନ

ବର୍ତ୍ତମାନ ମାନବ ସଭ୍ୟତା ମୃତ୍ୟୁସହ ସାମ୍ନା କରୁଛି। ଆମେ ସମସ୍ତେ ନିଜ ନିଜର ଦାୟିତ୍ୱ ତୁଲାଇବା। ସଲାମ ସମସ୍ତ ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ। ଆପଣମାନଙ୍କ ନିଷ୍ଠା ଓ କର୍ତବ୍ୟପରାୟଣତା ଆମ ସାଧାରଣ ନାଗରିକଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷା ବୋଧ ଦେଉଛି। ପୋଲିସ ବିଭାଗର ସଜଗତା ଉପରେ କୌଣସି ପ୍ରଶ୍ନ କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ।
ବର୍ତ୍ତମାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୋଭିଦ-୧୯ର ସଂକ୍ରମଣ ମାତ୍ରା ଓ ସଂକ୍ରମଣର ଚରିତ୍ରକୁ ଦେଖିଲେ ଏହା ମାନବ ପ୍ରଜାତି ଉପରେ ଏକ ବଡ଼ ଧରଣର ଆକ୍ରମଣ।
ଆମ ଦେଶ ଭାରତ ସେତେ ସମ୍ପନ୍ନ ନୁହେଁ ଯାହା ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁବିଧା ଦେଇ ପାରିବ। ଆମେ ଯଦି ନିଜକୁ ସଂକ୍ରମିତ ନ କରିବା ତା ହେଲେ ଆମେ ସୁରକ୍ଷିତ ରହିବା। ଏହାର ବିପରିତ ଯଦି ସଂକ୍ରମିତ ହୋଇଯିବା ତାହେଲେ ଆମେ ନିଜ ପ୍ରଜାତି ପାଇଁ ବଡ଼ ବିପଦ ହୋଇଯିବା।
ସବୁଠୁ ସାଧାରଣ ଲୋକ ଟିଏ ଏତିକି ବୁଝୁଛି କାହାକୁ ଛୁଇଁବା ନାହିଁ। ଆମ ଗାଁ ମାନଙ୍କରେ ଏହି ଅଭ୍ୟାସ ଅଛି ନ ଛୁଇଁ ବି ସାଧାରଣ ବ୍ୟବହାର ରଖିପାରୁ। ପ୍ରତିଟି ଓଡ଼ିଆ ଗାଁର ଲୋକ ଏହାସହ ବେଶ ପରିଚିତ। ଏ ନ ଛୁଇଁବା ବ୍ୟବହାର ଆମ ଭିତରର ସମ୍ପର୍କକୁ ନିବିଡ଼ କରିଛି ସିନା ଆମର ସମ୍ପର୍କକୁ କେବେବି ଅଛୁତ କରି ପାରିନାହିଁ। ୧୯ ଟି ଦେଶରେ ଆମ ଅଜଣା ଭାଇ ପରିଜନଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁରେ ଆମେ ‘ଛିଆଁ’ ହେଇଛୁ। ବାସ ଏତିକି ହିଁ କରିବା ଅଛି।
ସମଗ୍ର ଓଡ଼ିଶାକୁ ଏବେ ଶ୍ରମିକମାନେ ଫେରିବେ। ଦୀର୍ଘ ରେଳଯାତ୍ରା। ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟରୁ। ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, ଗୁଜୁରାଟ, ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ଆଦି ରାଜ୍ୟରୁ। ଏମାନଙ୍କ ପାଇଁ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ସମସ୍ତ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କୁ ସୂଚିତ କରି ଓଡ଼ିଆ ଦାଦନ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ପାଇଁ ଅନ୍ତତଃ ଖାଦ୍ୟ ଓ ସ୍ବଚ୍ଛତା ସାମଗ୍ରି ଯୋଗାଇବା ଉଚିତ। ଯଦି ସେମାନେ ଗାଁକୁ ଫେରି ଆସନ୍ତି ନିଜ ନିଜ ଗାଁରେ ତାଙ୍କୁ ଦୁଇ ସପ୍ତାହ ଗାଁରୁ ନିଆଁପାଣି ବାସନ୍ଦ କରି ରଖାଯିବା ବ୍ୟବସ୍ଥା ହେବା କଥା। ଏହି କରୋନା-ବାସନ୍ଦ ସମୟରେ ତାଙ୍କର ଖାଦ୍ୟ, ସ୍ଵଚ୍ଛତା ସାମଗ୍ରି, ଔଷଧ ଆଦି ଯୋଗାଇବା ବ୍ୟବସ୍ଥା ହେବା ଉଚିତ। ଏଥିପାଇଁ ଗାଁ ଲୋକ ମଧ୍ୟ ସହଯୋଗ ପାଇଁ ସଜଗ ରହିବା ଉଚିତ।
ପ୍ରକୃତରେ ଏହା ଆପଦ-କାଳ। ପୋଲିସ, ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବିଭାଗୀୟ କର୍ମଚାରୀ, ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ କାମ କରୁଥିବା କର୍ମଚାରୀଙ୍କ କାମରେ ଅଯଥା ହସ୍ତକ୍ଷେପ ନକରି ତାଙ୍କର କାମରେ ସହଯୋଗୀ ହେବା ତାଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକୁ ମାନିବା ଆମର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ।
ଆମର ସବଶେଷ ପରିଚୟ ହେଲା ଆମେ ମଣିଷ।

ରିତେଶ ଦାସଙ୍କ ଦ୍ଵେତ ନାଗରିକତା ପ୍ରଶ୍ନ ଉପରେ ଏକ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତର

ଦେଶରେ ଦ୍ବେତ ନାଗରିକତା ଦାବିର ଆବଶ୍ୟକତା ଆସି ଯାଇଛି କି?
Has the time come that we should demand for dual citizenship?(Ritesh Das) ସାର ଅଞ୍ଚଳିକବାଦ ଓ ରାଷ୍ଟ୍ରବାଦ ଭିତରେ ଗୋଟିଏ ଭ୍ରାନ୍ତିକୁ ଆମ ମାନସରେ ପବନ କରାଯାଇଛି। ଆଞ୍ଚଳିକବାଦ ଓ ରାଷ୍ଟ୍ରବାଦକୁ ଭିନ୍ନ କରାଯାଇଛି କାହିଁ କେତେ ଯୁଗରୁ। ହୀରାକୁଦ ବନ୍ଧ ନିର୍ମାଣ ସମୟରେ ନେହେରୁ କହିଥିଲେ ଦେଶ ପାଇଁ ତ୍ୟାଗ କଥା। ତ୍ୟାଗ କାହାଠାରୁ ନିଆଗଲା ଏବଂ ଫଳ କିଏ ପାଉଛି? ଗୋଟିଏ ପ୍ରହେଳିକା ଭିତରେ ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ଅସମଞ୍ଜସରେ ପକାଇ ଦିଆଯାଏ। ବ୍ୟକ୍ତି ରାଷ୍ଟ୍ର ସମ୍ମୁଖରେ ନିଜର ଅଭିମାନକୁ ନ୍ୟୁନ ପାଏ। ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜର ଅଭିମାନକୁ, ନିଜର ଗାଁକୁ, ପଡୋଶୀଙ୍କୁ, ଗାଁର ବବା କକା କି ଭାଇ ବିରାଦରିକୁ ଛାଡ଼ି ତ୍ୟାଗ କଲା ସେ ଆସି ଯଦି କାରଖାନାକୁ ଯାଉଥିବା ପାଣି ଏବଂ ଅଣ୍ଡରରେଟ ପିଡ଼ିତ ଆମୃହତ୍ୟା କରୁଥିବା ଚାଷୀକୁ ଦେଖିବ ତାର ମନରେ କେଉଁ ଭାବନା ଆସିବ? ସଲିଳ ସମାଧି ନେଇଥିବା ତାର ଘର, ଜମି, ଗାଁ ପାଣି ଭିତରେ ରୁନ୍ଧି ହୋଇ ପଡ଼ିଛି; ତା ଉପରେ ଚାଷୀ ନୁହେଁ ବହୁରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ପୁଞ୍ଜିର ବିଜୟବାନା ଉଡୁଛି ସେତେବେଳେ ନେହେରୁଙ୍କ କହିଥିବା ତ୍ୟାଗ ଓ ସେ କରିଥିବା ତ୍ୟାଗ ଭିତରେ କୌଣସି ମେଳ ଦେଖିବ ନାହିଁ।
ରାଷ୍ଟ୍ରବାଦ ଜେ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପ୍ରଣୋଦିତ ଥିଲା ଏ କଥାକୁ ସେ ହିଁ ଠିକ ବୁଝିବ।
ବ୍ୟକ୍ତି ପରିବାର ତିଆରେ ଏବଂ ନିଜ ପରିବାରକୁ ଗୋଟିଏ ସୁରକ୍ଷିତ ପରିବେଶ ଦିଏ। ଗାଁ ଅବା ସହରରେ ରହେ। ପରିବାରକୁ ଏପରି ପରିବେଶରେ ରଖିବାକୁ ଚାହେଁ ଯେଉଁଠି ଖାଦ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ନିଜ ଜୀବନ ଧାରଣର ସୁରକ୍ଷା ଦେଇଥାଏ। ଏହିଠାରୁ ବ୍ୟକ୍ତିରୁ ସମୂହ ଯାତ୍ରା ଆରମ୍ଭ ହୁଏ। ସମୂହର ପ୍ରସାରଣ ପରିବାର, ପଡ଼ା, ଗ୍ରାମ ହୋଇ ରାଷ୍ଟ୍ର ଏବଂ ଅସୀମିତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହୋଇଥାଏ। ରାଷ୍ଟ୍ରବାଦର ମୂଳ ବିନ୍ଦୁ ବ୍ୟକ୍ତିରୁ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ।
ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜର ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵକୁ ଯେଉଁ ମାର୍ଗରେ ବିକାଶ କରେ ତାହା ସଂସ୍କୃତି ପରମ୍ପରା ଅବା ଧର୍ମ ବୋଲି କହି ପାରୁ। ଏସବୁ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵକୁ ଗୋଟିଏ ସ୍ତର ଦିଏ। ପାରମ୍ପରିକ ସମ୍ବନ୍ଧ ଏବଂ ଅନୁଶାସନ ସ୍ଵତଃ ତିଆରି ହୋଇଥାଏ। ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵ ବିକାଶ ହୁଏ। ବ୍ୟକ୍ତିରୁ ରାଷ୍ଟ୍ର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଗୋଟିଏ ବିରାଟ ପରିସୀମା। ଏଥିରେ ଅନେକତା ନିଶ୍ଚିତ ରହିବ।
ଏହି ଅନେକତା ପରିବାର ଏବଂ କ୍ରମ କ୍ରମରେ ରାଷ୍ଟ୍ର ପୃଥିବୀ ଏବଂ ତା ଆଗକୁ ଅସୀମିତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯାଇପାରିବାର ସାମର୍ଥ୍ୟ ରଖିଥାଏ। ପରିବାରରେ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜର ପ୍ରତିନିଧି, ପଡୋଶୀ ଘରେ ପରିବାରର ଏପରି ଅନ୍ୟ ଗ୍ରହରେ ପୃଥିବୀର ପ୍ରତିନିଧି ହୋଇଥାଏ।
ବ୍ୟକ୍ତିର ପ୍ରସାରଣଶୀଳତା ତାକୁ ସ୍ୱାତନ୍ତ୍ର୍ୟତା ଦିଏ। ସେ ନିଜକୁ ହିଁ ଭଲପାଏ।
ଏଥିପାଇଁ ମାର୍ଗ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଧର୍ମ ଆଦି ତିଆରି କରିଥାଏ। ଯାହା ଚିରନ୍ତନ ନୁହେଁ ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ମଧ୍ୟ।
ବ୍ୟକ୍ତି ଏହି ବିରାଟ ମଧ୍ୟରେ ଅସୀମ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵ ମଧ୍ୟରେ ନିଜକୁ ପ୍ରମୁଖ ସତ୍ତା ମାନେ। ସେ ନିଜେ ତାର ନିଜର ! ପରିବାର ତାର ନିଜର ! ଚନ୍ଦ୍ରସୂର୍ଯ୍ୟ ତାର ନିଜର! ରାତିରେ ତାରା ଭର୍ତ୍ତି ଆକାଶ ତାର ନିଜର। ଏହି ନିଜର ଭାବନା ଅନ୍ୟର ଅଧିକାରକୁ କ୍ଷୁର୍ଣ୍ଣ କରେ ନାହିଁ କି ଅନଧିକାର ବୋଲି ଚିନ୍ତା କରେ ନାହିଁ। ଯେପରି ରାଷ୍ଟ୍ରକୁ ନିଜର ଭାବେ। ଏଥିରେ ବିବିଧତା ସ୍ବଭାବିକ। ଏହାକୁ କୌଣସି ପ୍ରକାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ହେବ ନାହିଁ।
ଏବେ ଶାସନ କଥା: ଏହି ବିବିଧତା ରେ ବ୍ୟକ୍ତି ଅନୁଶାସିତ ହେବାକୁ ବାଧ୍ୟ। ଏହି ଅନୁଶାସନର ସଂଗଠିତ ରୁପ ଶାସନ। ତେଣୁ ଶାସନର ମୂଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵର ସୁରକ୍ଷା। ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵ ଏକ ଚେତନା ସଂଖ୍ୟା ନୁହେଁ। ଶାସନକୁ ପରିଚାଳନା କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ପ୍ରତିନିଧି ହୋଇଥାଏ। ସାଧାରଣ ଅର୍ଥରେ ସେବକ। ପ୍ରମୁଖ ସେବକ ବା ମୂଖ୍ୟ ସେବକ ଶବ୍ଦ ଆଗରୁ ୨୦୧୯ ପୂର୍ବରୁ ବହୁତ ଶୁଣାଯାଇଛି।
ଇତିହାସକୁ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରନ୍ତୁ ସେବକ ଯେତେବେଳେ ନିଜକୁ ନିୟନ୍ତା ଭାବେ ସେତେବେଳେ ହିଁ ଅରାଜକତାର ବିଜ ପବନ ହୋଇଯାଏ। ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵ ଯେହେତୁ ଅନ୍ୟର ପ୍ରଭୁପଣକୁ ଅସ୍ଵୀକାର କରେ ସେତେବେଳେ ପ୍ରତିନିଧି ନିଜ ଉପରେ ଦେବତ୍ଵ ଆରୋପଣ କରେ। ଗୌତମବୁଦ୍ଧ, ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀ, ଭୀମଭୋଇ ଏପରି ଅନେକ ନାମ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ ଭଗବାନଙ୍କ ଜନ୍ମ ଗୋଟିଏ ରହସ୍ୟମୟତାରେ ରହେ। ସେମାନେ ଇତର ମାନବ ନୁହନ୍ତି ତେଣୁ ତାଙ୍କୁ ଦେବତ୍ଵ ସ୍ତରରେ ରଖାଯାଏ। ସେମାନେ ବିନାଶ କରିବାର ଏକଚାଟିଆ ଅଧିକାର ପାଆନ୍ତି। ଖାସ ଏଇଥି ପାଇଁ ରାଜାମାନେ ଯେଉଁମାନଙ୍କୁ ଅବା ଅଞ୍ଚଳକୁ ଶାସନ କରୁଥିଲେ ସେ ଅଞ୍ଚଳର ଦେବାଦେବୀଙ୍କୁ ପ୍ରଥମେ ଆକ୍ରମଣ କରୁଥିଲେ। ଆକ୍ରମଣ ଅର୍ଥ ସମୂହରୁ ଅପହରଣ କରି ନିଜ ଅକ୍ତିଆରରେ ରଖୁଥିଲେ। ଓଡ଼ିଶାରେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଠାରୁ ବଡ଼ ଉଦାହରଣ ନାହିଁ।
ଦେବତ୍ଵ ପାଇ ପ୍ରତିନିଧି ଶାସକ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ଶାସକ ହେଲେ ଉପଦ୍ରବି ହେବାର ମାର୍ଗ ଖୋଲିଯାଏ। ଶାସକ ଉପଦ୍ରବି ହୋଇଗଲେ ସମୂହକୁ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵ ଆକାରରେ ନୁହେଁ ସଂଖ୍ୟା ଆକାରରେ ବିଚାର କରେ। ମୋର ୧୨୫ କୋଟି ଦେଶବାସୀ ପରି ସମ୍ବୋଧନ ପଛରେ ଗୋଟିଏ ଉଦ୍ଘୋଷ ଥାଏ: ୧୨୫ କୋଟି ବ୍ୟକ୍ତିର ମୁଁ ପ୍ରଭୁ। ଏହି ପ୍ରଭୁପଣ ବିରୋଧରେ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵ ବିଦ୍ରୋହ କରେ।
କିନ୍ତୁ ଦସ୍ୟୁ ରତ୍ନାକର ଲେଖିଥିବା ରାମାୟଣକୁ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵ ସମ୍ରମତାର ସହ ସମ୍ମାନ ଦିଏ କିନ୍ତୁ ଶାସକ ସେ ମର୍ଯ୍ୟାଦା ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ରାମଙ୍କ ଅପହରଣ କରେ। କାରଣ ଏହା କଲେ ଉପଦ୍ରବ ପାଇଁ କିଛି ସମୟ ମିଳିବ। ଏ ସମୟ ମିଧ୍ୟରେ ନିଜର ବିଜୟବାନା ଅନ୍ତତଃ ଉଡ଼ାଯାଇ ପାରିବ!
ଏ ସମସ୍ତ କାମ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵକୁ ଶେଷ ନ କଲା ପର୍ଯନ୍ତ କରିବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ ତେଣୁ ବ୍ୟକ୍ତି ସଂଖ୍ୟା ହୋଇଯାଏ। ସଂଖ୍ୟାକୁ ନେଇ ସାହିନବାଗରେ ବସାଯାଇ ପାରିବ, ଦଙ୍ଗା ବି କରାଯାଇପାରିବ।
ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵ ସବୁବେଳେ ପ୍ରଭୁପଣକୁ ଅସ୍ଵୀକାର କରେ। ତେଣୁ ପ୍ରତ୍ୟେକଟି ଶାସକ ବିରୋଧର ସମ୍ମୁଖିନ ହୁଅନ୍ତି। ଏହାର ବିପରିତ ବୁଦ୍ଧ, ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵକୁ ଅନନ୍ତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରସାରିତ କରନ୍ତି ତେଣୁ ବ୍ୟକ୍ତି ତାଙ୍କୁ ସମର୍ପିତ ହୋଇଯାଏ।
ଏ ଭୁମିକା ପରେ ଆପଣଙ୍କ ଦ୍ଵେତ ନାଗରିକତା ଉପରେ ଚିନ୍ତା କରିବା ସହଜ ହେବ। ଦ୍ୱେତ ନାଗରିକତା ଅର୍ଥାତ ନିଜକୁ ଏକଛତ୍ରବାଦ ଠାରୁ ନଗରିକତା କୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବା। ବର୍ତ୍ତମାନ ପରିପ୍ରେକ୍ଷିରେ ଏହା ନିତାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ। ଆମେ ଯଦି ରାଜନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ବିଚାର କରିବା ରାଜ୍ୟ ଏବଂ ରାଷ୍ଟ୍ର ଭିତରେ ଯେଉଁ ପ୍ରଭେଦ ରହିଅଛି ସେହି ପ୍ରଭେଦ ନାମରିକତାକୁ ନେଇ ନୁହେଁ। ନିଜ ରାଜ୍ୟ ଛଡ଼ା ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟରେ ସ୍ଥାୟୀ ହେବାକୁ ବିଶେଷ କାରଣର ଆବଶ୍ୟକତା ରହୁଥିବ। ଫଳତଃ ସାଧାରଣଙ୍କ ସ୍ଥାନୀୟ ସ୍ଵାର୍ଥରକ୍ଷା ସମ୍ଭବ ହୋଇ ପାରିବ।
‌ଦ୍ୱେତ ନାଗରିକତାର ପରିଭାଷା କଣ ରହିବ ?
‌ସରକାରଙ୍କ କର୍ତ୍ତୃତ୍ଵ କଣ ରହିବ ?
‌ଏହା ଫଳରେ ରାଷ୍ଟ୍ରିୟ ଅସ୍ମିତା ଓ ଅଖଣ୍ଡତା ଉପରେ କୌଣସି ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ ତ?
ଏ ସମସ୍ତ ବିଷୟ ପ୍ରତି ଗଭିର ଅନୁଧ୍ୟାନ କରାଯିବା ନିତାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ।
କାରଣ ବିବିଧତାରେ ଏକତା ଭାରତୀୟତାର ମୂଳ ଅଟେ। ଖାସ ଏଇଥିପାଇଁ ପୃଥିବୀର ସମସ୍ତ ପ୍ରାଚୀନ ସଭ୍ୟତା ନଷ୍ଟ ହୋଇ ସାରିଲା ପରେ ବି ପୃଥିବୀର ପ୍ରଥମ ସଭ୍ୟତା ଯାହା ହିମାଳୟ ଠାରୁ ମଧ୍ଯ ପ୍ରାଚୀନ ତାହା ଆଜି ବି ବଞ୍ଚିଛି। ଅପରନ୍ତୁ ଲକ୍ଷାଧିକ ରାଜତ୍ଵ ନିଶ୍ଚିହ୍ନ ହୋଇ ବିସ୍ମୃତିକୁ ଚାଲିଗଲେଣି।

ଦିଲ୍ଲୀ ନିର୍ବାଚନ, ଏକ ଅନୁଶୀଳନ

ଆଜି ଦିଲ୍ଲୀ ନିର୍ବାଚନ ଫଳ ପ୍ରକାଶ ପାଇଲା। ହାରିବା ଜିତିବା ରାଜନୀତିର ଏକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ମାତ୍ର। ଏଥିରେ ଏତେ ତୀବ୍ର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ହୁଏତ ଉଚିତ ନୁହେଁ। ସାମାଜିକ ଗଣମାଧମ ଅବା ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ଦୟାରୁ ଆମ ପକେଟ ଭିତରେ ପୃଥିବୀର ବଡ଼ ବଡ଼ ଘଟଣାମାନଙ୍କ ସୂଚନା ପାଇ ପାରୁଛୁ। ସମ୍ପର୍କ ରଖି ପାରୁଛୁ।
ଏଥିଯୋଗୁଁ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ରଖିବାରେ ସୁଗମତା ଏବଂ ଶିଘ୍ରତା ରହୁଛି। ଦିଲ୍ଲୀ ନିର୍ବାଚନ ଫଳାଫଳ କେବଳ ଏକ ରାଜନୈତିକ ସହମତି ଅସହମତି ର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା?
ଏହାଠୁ ଅଧିକ କିଛି ଚିନ୍ତା କରିବାକୁ ହେବ।
ସିଧା ସିଧା ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ଆସିବା। ୨୦୧୪ ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରତିରୋଧ ନଥିଲା? ୨୦୧୪ ପୂର୍ବରୁ ଜନ ଆନ୍ଦୋଳନ ନ ଥିଲା? ୨୦୧୪ ପୂର୍ବରୁ ବିକାଶଉପରେ ବିତର୍କ ନ ଥିଲା?
ସ୍ଵାଧୀନତା ପରେ କୌଣସି ଆନ୍ଦୋଳନ ଉପରେ ବିତର୍କକୁ ଉପେକ୍ଷା କରି ଆସିଅଛୁ। ସଂଖ୍ୟାର ରାଜନୀତିରେ ଆମେ ଦେଶର ଭାଗ୍ୟକୁ ଛାଡ଼ିଦେଇଛୁ। ଅନେକ ଉପଲବ୍ଧି ଅଛି। ଅନେକ ଉଦସିନତା ଅଛି। ଆମେ କେବେବି ତା ଉପରେ ବିତର୍କ କରିନାହୁଁ।
ଏହା ଏକ ସନ୍ଧିକ୍ଷଣ ପୁନଃ ବିଚାର ପାଇଁ।
ଭାରତର ଜନଗଣଙ୍କ ମୌଳିକତାକୁ ଆମେ କେବେବି ଦେଖିପାରିନାହୁଁ। ପ୍ରଥମ କଥା ହେଲା ଶିକ୍ଷା। ୧୫୦୦ରୁ ୧୦୦୦ ବର୍ଷ ତଳେ ଭାରତରେ ଥିବା ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟର ସଂଖ୍ୟାକୁ ଆଜି ଆମେ ଛୁଇଁବାରେ ଅସମର୍ଥ। ଗୋଟିଏ ସର୍ବପୁରାତନ ରାଷ୍ଟ୍ର ପାଇଁ ଏହା କେବେବି ଶୁଭଙ୍କର ନୁହେଁ।
ଶିକ୍ଷା ସୁଲଭ ଥିଲା। କୃଷକ,କୁମ୍ଭାର, ଲୌହକାର ଆଦି ଗୋଟିଏ ସମୂହ ହୋଇ ରହୁଥିଲେ। ନିଜର ଜ୍ଞାନ ପରବର୍ତ୍ତି ପିଢ଼ିକୁ ଦେଉଥିଲେ। ନିଜର ଦୈନଦିନ କାର୍ଯ୍ୟ ତୁଲାଇବା ଭିତରେ ନିଜର ଉତ୍ତର ପିଢିକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରୁଥିଲେ। ବିଶେଷଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟମାନ ସୁଯୋଗ ରଖିଥିଲେ।
ନିକଟରେ ପୁରାତନ ତେଲ ଘଣାର ଯାନ୍ତ୍ରୀକ କୌଶଳ ଉପରେ ଆମ ଗାଁର ବୟୋଜ୍ୟେଷ୍ଠ ଶ୍ରୀ ସୁକା ସାଙ୍କ ସହ ଚର୍ଚ୍ଚା କରୁଥିଲୁ। ଘନା, ମୁଷଲ, ନାକି ଆଦି ଉପରେ କହିଲାବେଳେ ସେ ତେଲଘଣାର ତାତ୍ତ୍ଵିକ ବିନ୍ୟାସ ଉପରେ କରୁଥିଲେ।
ଘଣା ହେଉଛି ପ୍ରକୃତିର ପ୍ରତିକ। ମୂଷଲ ହେଉଛି ପୁରୁଷର ପ୍ରତୀକ। ଏହାକୁ କର୍ମ ଦ୍ଵାରା ଜୀବନ୍ୟାସ କରାହୁଏ। ପରେ ନିର୍ଯ୍ୟାସ ବାହାରେ ଯିଏ ଧାରଣ କରେ। ଅର୍ଥାତ ତେଲ ବାହାରିଲେ ତେଲି ରୋଜଗାର ପାଇବ। ରୋଜଗାର ତାକୁ ତାର ସମୂହକୁ ଧାରଣ କରିବ। ଏହା ହିଁ ତେଲିର ଧର୍ମ।
ଘଣାର ତାତ୍ତ୍ଵିକ ଗଠନ ପ୍ରକୃତି ଓ ପୁରୁଷ ଦର୍ଶନ ଅର୍ଥାତ ସାଂଖ୍ୟ ଦର୍ଶନ ସହ ଯୁକ୍ତ। ଏଥିରେ ପ୍ରବଚନ ନାହିଁ। ଶ୍ଳୋକ ନାହିଁ। ନିଜର ମୌଳିକତା ସେ ପ୍ରଥମ ନିୟମର ପ୍ରତିଫଳନ ମାତ୍ର। ତଦୃପ ତର୍କ କୁମ୍ଭାର, ଲୌହକାର, କୃଷକ, ବୟନ ଶିଳ୍ପି ସମସ୍ତ ମୂଳ ଲୋକଙ୍କ ନିକଟରେ ଅଛି। ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଆଦି କ୍ଷେତ୍ରର ବିଚାରର ବ୍ୟାକ୍ଷା ମଧ୍ଯ ଏତାଦୃଶ।
ଏ ଲୋକମାନେ ହିଁ ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତିର ମୂଳ ଆଧାର। ଏହି ସମୂହର ନିଷ୍ଠା ହିଁ ଭାରତୀୟତାର ପରିଚୟ। ଏହା ହିଁ ଆଧାର ଭାରତୀୟ ଦର୍ଶନର।
ଏହି ତଳରେ ଶାସକର ଆବଶ୍ୟକତା ନଥିଲା। ଗଣରାଜ୍ୟ ସମୂହ ଏହାର ପ୍ରମୁଖ ଉଦାହରଣ।
ଭାରତର ଏହି ସମୟ ଉପରେ ଅଧ୍ୟୟନର ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ସାମଗ୍ରି ନାହିଁ। ବିଭିନ୍ନ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ନିଜସ୍ଵ ଉପାକ୍ଷାନ, କୂଳଦେବୀ, ଗ୍ରାମଦେବୀଙ୍କ ଉପାକ୍ଷାନ ଆଦିକୁ ଛାଡିଦେଲେ ଅନ୍ୟ ଉପକରଣମାନ ଇତଃସ୍ତତଃ ରହିଅଛି। ଗୋଟିଏ ସୁବ୍ୟବସ୍ଥିତ ସମାଜ ଏବଂ ସଜଗ ସାଧାରଣ ଗୋଟିଏ ସର୍ବପ୍ରାଚୀନ ସଭ୍ୟତାକୁ କେମିତି ଜୀବିତ ରଖିଥିଲେ। କେବଳ ଜୀବିତ ନଥିଲା କ୍ରମବିକାଶ ମଧ୍ୟ ଥିଲା।
ଇଂରେଜମାନେ ଯିବାର ୭୦ ବର୍ଷ ପରେ ବି ବର୍ତ୍ତମାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଶାସନ ନିଜ ଚରିତ୍ରରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ମାନସିକତା ରଖି ଆସିଅଛି।
ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ସ୍ଵରାଜକୁ ଏତେ ସମର୍ଥନ କାହିଁକି ଥିଲା? ସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭାରତୀୟ ସମାଜ ନିଜର ମୂଳ ଆଧାରରୁ ବିଚ୍ୟୁତ ହୋଇନଥିଲା। ସୂରାଜ ଅର୍ଥ ଥିଲା ପୂର୍ବ ଗୌରବ।
୧୯୪୮ ପରେ ପରେ ଆମକୁ ନୂତନ ଭାବେ ଗଢିବାର ପ୍ରୟାସ କରାଗଲା। ଶାସକଙ୍କ ନିକଟରେ ଆମର ପନ୍ଦର ହଜାର ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ପୁରୁଣା ସଭ୍ୟତା ହଠାତ ମୁର୍ଖ ହୋଇଗଲା। ଅନେକ ଔପଚାରିକ ଶାବ୍ଦୀକ ବିନ୍ୟାସ ବାଦ ଗୋଟିଏ କଥା ସତ ଯେ ଏମାନେ ଶାସକ (ଦଣ୍ଡାଧିଶ) ହିଁ ଅଟନ୍ତି।
ଏକଥା ନୁହେ ଯେ ପ୍ରତିରୋଧ ନାହିଁ। ଅଛି! କିନ୍ତୁ ଆମ ପାଖରେ ସମସ୍ତ ସୂଚନା ନାହିଁ ଅଥବା ପନ୍ଦର ହଜାର ବର୍ଷରୁ ବି ପୁରୁଣା ଲୋକକୁ ହତାଦର କଲା ପରି ଉପେକ୍ଷା କରି ଆସିଅଛୁ।
ପ୍ରତିରୋଧର ଚରିତ୍ର ଉପରେ ଅଧ୍ୟୟନ ହୋଇନାହିଁ। କୌଣସି ସମାଜବିଜ୍ଞାନୀଙ୍କୁ ମୁଁ ମୋ ଜାଣତରେ ଥାନା, ତହସିଲକୁ ଯାଇ ପୁରୁଣା ଫାଇଲ ପଢିବା ଦେଖିନାହିଁ। ଅଧିକାଂଶ ପ୍ରତିରୋଧର କାହାଣୀ ଏଠାରେ ହିଁ ସରିଥାଏ।
ସ୍ଵରାଜ ପରେ ଯେଉଁ ଯେଉଁ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାମାନଙ୍କୁ ଗୌଣ ଏବଂ ନିଶ୍ଚିହ୍ନ କରାଗଲା ଉଦାରିକରଣ ପରେ ମୂଳ ସମାଜ ଉପରେ ବିପଦ ପଡିଲା ଯେମିତି। ଏତେବେଳେ ମୂଳ ସଂସ୍କୃତି ସହ ବିଚ୍ଯୁତ ଗୋଟିଏ ସମୂହ ବାହାରି ସାରିଥିଲେ। ଉଦାରିକରଣର ଗୋଟିଏ ଦଶନ୍ଧି ପରେ ସମାଜର ମୂଳସତ୍ତା ଉପରେ ବିପଦ ପଡିଲା।
ବଜାର ପାଇଁ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ଦେଇ ନୂତନ ଶ୍ରମିକ ଗୋଷ୍ଠି ତିଆରି ଚାଲିଲା। ଗୋଟିଏ ପଟେ ଉଚ୍ଚ ହାରର ଦରମା ଅନ୍ୟପଟେ ତୃତୀୟ ସ୍ତରର ଚାକିରୀ ପାଇଁ ସଂଘର୍ଷ। ଯୁବଗୋଷ୍ଠି ବିଭାଜିତ ଓ ବିକ୍ଷିପ୍ତ ହୋଇଗଲେ। ନା ଅର୍ଦ୍ଧଶତକ ପୂର୍ବରୁ ଛାଡ଼ି ଆସିଥିବା ମୂଳକୁ ଯାଇ ପାରିଲେ ନା ନିଜକୁ ବ୍ୟବସ୍ଥିତ କରି ପାରିଲେ। କାରଣ ମୂଳ ଆଧାର ସେତେ ସାମର୍ଥ୍ୟ ରଖି ନଥିଲା ଯେ ଏତେ ବଡ଼ ସମୂହକୁ ସଂଖୋଳିବ।
ଏତେ ବେଳକୁ ପ୍ରତିରୋଧ ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇଗଲା। ଦୟାକରି ଏନଜିଓର ପ୍ରତିରୋଧକୁ ଏଠାରେ ବୁଝିବେ ନାହିଁ। କାରଣ ତାହା ତାଙ୍କର ଆୟ ଉପରେ ପର୍ଯ୍ୟବେଶିତ ଥିଲା। ଏହି ସମୂହ ମାନଙ୍କୁ ଚାଲାକମାନେ ବ୍ରାଣ୍ଡେଡ କରିବାକୁ ଲାଗିଲେ।
ଶତାଧିକ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା କ୍ଷୋଭ ନିଜର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେଖାଇଲା ଆନ୍ନା ହଜାରେଙ୍କୁ ସମର୍ଥନ ଦେଇ। ସମୂହ ପୁଣିଥରେ ଧକ୍କା ଖାଇଲା।
ବର୍ତ୍ତମାନ ସଂଘ ପରିବାରର ଶାସନ ପରେ ପ୍ରତିରୋଧ ପ୍ଳାବିତ ହୋଇଗଲା।
ଛାତ୍ର ଆନ୍ଦୋଳନରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ପ୍ରତିରୋଧ ଯେମିତି ତାର ଶାଖା ପ୍ରଶାଖା ମେଲୁଛି। ଏତେବେଳକୁ ଦିଲ୍ଲୀ ନିର୍ବାଚନ ଗୋଟିଏ ସନ୍ଧିକ୍ଷଣରେ ହୋଇଛି।
ଆନ୍ନା ଆନ୍ଦୋଳନରୁ ବାହାରିଥିବା ଗୋଟିଏ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ମୁକ୍ତ ଭାବରେ ଆନ୍ନାଙ୍କୁ ନିଜର ଆଦର୍ଶ ବୋଲି କହିପାରୁନ ଥିବାବେଳେ ସଂଘ ପରିବାର କିନ୍ତୁ ପ୍ରକାଶ୍ୟରେ ନିଜର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କହିପାରୁଛି। ଏହାକୁ ଫାଶିବାଦ ଅବା ସାମନ୍ତବାଦ ଯାହାବି କୁହାଯାଉ ଏହା ଭିନ୍ନ କଥା। କିନ୍ତୁ ଦିଲ୍ଲୀର ସାଧାରଣ ଭାଜପା ଅପେକ୍ଷା ଆପକୁ କମ ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବିଛନ୍ତି। ଏହାଠୁ ଅନ୍ୟ କାରଣ କିଛି ନାହିଁ ଆପ ପ୍ରତି ଦିଲ୍ଲୀ ଜନତାର ସମର୍ଥନ ପଛରେ।